Anayasa Mahkemesi, CHP’nin iptal başvurusu üzerine; daha sonra TBMM’de kabul edilerek 6755 sayılı Kanun haline gelen, 27 Temmuz 2016 tarihli 668 sayılı OHAL KHK’sının 2. Hususunun 4. Fıkrası ve 38. (yürürlük) hususunu iptal etti. Karar 7’ye karşı 7 oyla alındı. AYM Lideri Zühtü Arslan da istemin kabulü istikametinde oy kullandığı için davada iptal kararı çıktı.
“İDARİ KARARLA KAPATMA, FİKİR ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALİDİR”
Yüksek Mahkeme’nin gerekçeli kararında, “Milli Güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum yahut kümelere ya da terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı ya da bunlarla irtibatı olan özel radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete ve mecmualar (…)” cümlesinde yer alan “aidiyet”, “irtibat” ve “iltisak” kavramlarının genel kavram niteliğinde olduğu belirtildi. Kararda, “Bu kavramların tüzel niteliği ve objektif manası yargı içtihatlarıyla belirlenebilecek durumdadır. Başka yandan anılan kavramların içinde bulunulan devir için farklı yorumlanabilmesi de mümkündür” tespitine yer veren Anayasa Mahkemesi, idari bir kararla basın yayın kuruluşlarının kapatılmasının basın ve fikir özgürlüklerini ihlal ettiğini vurguladı.
Basın yayın kuruluşlarının kapatılmasına destek olan ve kapatma kararına karşı itirazların önünü kapatan hususların iptaliyle birlikte, kapanan, mallarına el konulan ve lisansları iptal edilen kurumlara ne olacağı da merak konusu oldu.
“KARAR DOĞRULTUSUNDA YÖNETİM MAHKEMESİ SÜRECİ İPTAL ETMELİ”
İMC TV davasını da takip eden Hukukçu Kerem Altıparmak, kararı şu biçimde kıymetlendirdi:
“Kapatılan birtakım kanallar yönetim mahkemesine dava açmıştı o davalar devam ediyor. Olağanda bir idari süreç yapıyorsanız onun türel desteği ortadan kalkarsa o idari süreç de tüzel geçerliliğini yitirir. Onun için hakkında kapatma kararı verilen kanalların dava açmış olmaları halinde, ki İMC TV o durumda, yönetim mahkemesinin artık Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda iptal kararı vermesi, kapatma kararlarının türel sonuçlarının ortadan kaldırılması lazım. Bu hem kelam konusu kanalların mallarına el konulmuştu, o sonuçları ortadan kaldırır hem de ruhsat ve yayın haklarının engellenmesi sonuçlarını ortadan kaldırır. El konulan mallar şu anda artık satıldı, onun bir hesabı yapılacak, zararın karşılanması istenecek. Dava açmamış olanlar varsa o halde (komisyon kararıyla) kapatılanlardan, onların tüzel durumu biraz daha sıkıntı. Onlar da tek tek başvuracaklar yönetim mahkemelerine. Onlar şu saatten sonra yönetim mahkemesine giderek sonuç alabilirler mi göreceğiz.”
NE OLMUŞTU?
Kelam konusu KHK kapsamında, Başbakanlık’a bağlı olarak kurulan kurulun kararı ile ortalarında İMC TV, Hayatın Sesi üzere kanalların bulunduğu 16 TV kanalı, 2 radyo kanalı, 45 gazete ve 15 dergiyle birlikte, terör örgütleri ile ilişkilendirilen 29 yayınevi kapatılmıştı. Kararın akabinde Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), DİSK Basın-iş ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Liderleri, kapatma kararlarının basın özgürlüğüne karşı olduğunu belirterek periyodun Bakanlar Heyeti’ne seslenmiş, kararların geri alınmasını istemişti.