İngiltere’de gerçekleştirilen aşıların karıştırılmasına yönelik araştırmada, daha uzun süren bağışıklık ve yeni virüs varyantlarına karşı koruyuculuğun artırılması hedefliyor. Denemelerin başarılı olmasıyla aşı tedarikinde esneklik sağlaması bakımından aşı programlarına avantaj sağlanması da amaçlanıyor. 2 dozda farklı aşının kullanılması durumunu kıymetlendiren Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler’den Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman, kıymetli bilgiler verdi.
“EBOLA SALGININDA DENENMİŞTİ”
Bu aşı denemesinin ebola salgınında gerçekleştirildiğini anlatan Prof. Dr. Dilek Arman, “İngiltere’de ‘Aşılamaya bir aşı ile başlanıp ikinci dozda farklı bir aşıyla devam edilebilir mi’ sorusundan hareketle bir araştırmaya başlandı. Bilimsel arenada görüşler birbirinden farklı olabiliyor. Burada değerli olan birtakım yeni teknoloji aşılarla bir ortada olmamız. Örneğin, bütün aşılar vektör bazlı aşıyken ebolada bu türlü bir aşılama denemesi yapılmıştı. Vektör bazlı aşılarda bu çalışma çok mantıklı lakin farklı teknolojilerin (mRNA, İnaktif üzere…) işin içine girmesi durumunda organizmanın buna reaksiyonunu anlayabilmek güç olacaktır” diye konuştu.
ÜLKELER HANGİ SİYASETLERİ UYGULUYOR?
Bu denemelere dair araştırmaların sonuçlanmasını beklemenin yararlı olacağını anlatan Prof. Dr. Arman, “İngiltere’nin başlattığı bu çalışmanın temel kıymetli kısmı evvel AstraZeneca, akabinde Biontech olmak üzere iki farklı teknolojik geliştirme sistemi olarak farklı iki aşının karşılaştırılmasını ve mühlet olarak da birinde 4 hafta, başkasında 8 hafta ortayla üzere farklı mühletler kullanarak bu biçimde farklı 2 aşı uygulamasının sonuçlarını araştıracaklar. İngiltere araştırmasını yapıyor lakin bunu şu an önermiyor. Fransa ve Almanya ise iki dozda farklı aşıların yapılmasını öneriyor lakin bu durumda iki aşı ortasındaki müddetin 8 haftaya çıkarılmasını söylüyor. ABD’ye baktığımızda ise ‘Kesinlikle tıpkı aşı yapılsın lakin evvelki aşının ne olduğu bilinmiyor ya da birinci dozda kullanılan aşıya ulaşılamıyorsa aşısız kalmaktansa ikinci dozda farklı aşı yapılabilir’ diyor” değerlendirmesinde bulundu.
“FARKLI AŞILARIN KULLANILMASI VAKİTTE ESNEKLİK SAĞLAYABİLİR”
Farklı aşıların kullanılması konusunda birtakım tasaları olduğunu tabir eden Prof. Dr. Arman, şunları söyledi:
“Yan tesirler konusunda bilgilerimize yeni bir şeyler eklediğimiz devirde iki aşının farklı yan tesirleri kelam konusu olduğu için gerçek kıymetlendirme yapılamayabilir. Lakin bu tıp farklı aşıların uygulanması yalnızca immün karşılığı artırmaya yaramaz, birebir vakitte bir esneklik de sağlar. Bir aşıyı bulamadığınızda oburunu tercih etme imkânınız oluyor. Başka taraftan takip sisteminde karışıklıklar varsa onlarla ilgili de kaçakları önlüyor. Bu tıp avantajları olacaktır lakin yanlışsız olan, araştırma sonuçlarının beklenmesi”
Aşılama çalışmalarına da değinen Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Arman, “Aşı geldiğinde katiyetle uygulanıyor. Bunun için en kısa müddette aşıların tedariki çok değerli. Aşı uygulamada vakti yaydığınız vakit enfeksiyon bir taraftan da yayılmaya devam ediyor. Ne kadar çok beşere bulaşırsa o kadar fazla mutasyon ve varyant geliştirme riski ortaya çıkıyor. Vakit içerisinde aşılanan kesitteki faydalılık da beklenenin gerisinde kalabilir” ikazında bulundu.