Türkiye’nin tarımda yaşadığı problemler büyüyor. Patates, soğan, süt derken sırada buğday var. Hasat periyodu yaklaşan buğdayı bu yıl kuraklık vurdu. Bilhassa Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da afet halinin oluştuğu belirtilirken kuraklık nedeniyle rekoltede 1.5 milyon tona yakın düşüş olması bekleniyor. Maliyet artışları ve borç yükü nedeniyle zorda olan çiftçi önümüzdeki günlerde Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklayacağı taban fiyatı bekliyor. Beklenti 2.20 TL.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) geçen hafta Türkiye’de yaşanan kuraklığa dikkat çeken bir risk raporu yayımladı. 22 vilayette ziraî kuraklığın yaşandığının belirtildiği raporda, Güneydoğu ve İç Anadolu bölgeleri birinci sıralarda yer aldı. Ayrıyeten Meteoroloji Genel Müdürlüğü datalarına nazaran Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bu yıl yağışlar yüzde 40 azalmış durumda. Evvelki yıllara nazaran ise mart ayında yüzde 56’lık bir azalma kelam konusu.
Türkiye’de bu yıl 19 milyon ton buğday rekoltesi beklenirken kâfi yağış olmaması nedeniyle rekoltenin 18 milyonun altına düşmesi bekleniyor. Bu da geçen yıla nazaran 1.5-2 milyon ton daha az üretim demek ve bugünlerde açıklanacak taban fiyatlar için değerli bir bilgi manasına geliyor. Araştırmayı yapan TZOB’un lideri Şemsi Bayraktar, kuraklıktan etkilenen üreticilerin ayakta kalabilmesi için desteklenmesi gerektiğini belirterek “Üreticilerimizin kredi borçları uzun vadeli faizsiz ertelenmelidir” diye konuştu.
RAPOR AÇIKLANMADI
Hasat devrine yakın aylık buğday gelişim raporu yayımlayan Ulusal Hububat Kurulu ise kuraklık nedeniyle “Nisan Ayı Buğday Gelişim Raporu”nu açıklamama kararı aldı. Lider Özkan Taşpınar şöyle konuştu: “Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgesi’nde bir badire olduğu aşikâr. Bu bölgelerde her şey yağışların durumuna bağlı. Mayıs ayındaki yağışlara nazaran her şey değişebilir. Biz de bu devirde açıklanacak olan buğday fiyatını ve buğday ithalatındaki fiyatları manipüle etmemek için bu ay rapor açıklamama kararı aldık.”
MAKARNADA İTHALAT KURAL
Üreticilerin de çiftçilerle görüştüğünü ve kuraklık probleminin aşikâr olduğunu söyleyen Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Lideri Abdulkadir Külahçıoğlu ise üretim için ithalata yönelmek zorunda kalacaklarını belirtti ve şunları söyledi:
“Ancak kesin durumun belirli olması için önümüzdeki bir haftalık yağışları beklememiz lazım. Kuraklığın en çok vurduğu bölgelerden olan İç Anadolu ve Güneydoğu, makarnalık unun en çok üretildiği bölgelerdi, buradaki kuraklık morallerimizi bozdu. İç piyasada buğdayın az olması bizi ithalata yöneltiyor. Dövizin yüksekliğini de göz önüne alınca fiyatlarda bir yükselme kaçınılmaz olacak. Endüstricinin de üreticinin de önünü görebilmesi için taban fiyatların bir an evvel açıklanması gerekiyor.”
RUSYA VE UKRAYNA’DAN İTHALAT SIKINTI
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Remzi Baki Suiçmez ise kuraklığın önemli boyutlara ulaştığını ve kuru tahıl üretiminde büyük düşüşler yaşanacağını söyledi. “Özellikle buğdayda Türkiye’nin kendine yeterliliği 2018-2019 periyodunda yüzde 104 iken, 2019-2020 devrinde yüzde 94’e düşmüştü. Artık bu yıl kuraklık nedeniyle bu oran daha da düşecek. Rekoltenin ortalama 2 milyon tonun üzerinde azalarak 18 milyon tonun altına düşmesini bekliyoruz” diyen Suiçmez şöyle konuştu:
“Bu tıp durumlar için ülkelerin stokları olur. Ülkemizde maalesef Toprak Mahsulleri Ofisi stok sayılarını açıklamıyor. Doğal olarak biz de net bir çıkarım yapamıyoruz. Şu anda ülkemizde ne kadar stokumuz olduğunu bilmiyoruz. Rekoltemiz düşecek, yurtdışında fiyatlar yüksek, ithalat yaptığımız Rusya, Ukrayna üzere ülkeler ise sınırlamalar getirdi. Bütün bu göstergeler ışığında bakınca maalesef tüketici bu yıl artırımlı fiyatlarla karşılaşacak ve sadece buğdayda değil, birçok kuru tahıl eserinde artış yaşanacak. Yapılacak tek şey kendi çiftçimizi desteklemek ve sulama sistemlerini değiştirmek olmalı.”