Ukraynalı uzmanlar tarafından elde edilen bulgulara nazaran, Ukrayna’nın kuzeyindeki terkedilmiş Pripyat kentinde konuşlu Çernobil Nükleer Santrali‘nin reaktör salonunun derinliklerine gömülü uranyum yakıt kütlesinde “füzyon tepkileri tekrar başladı”.
Rus haber ajansı RIA’nın haberine nazaran, Ukraynalı bilim insanları, bir taraftan kelam konusu tehlikeli yansımaları incelerken öbür taraftan da yeni bir kazayı engellemek için alınacak tedbirleri tartışıyor.
4 YILDA 2’YE KATLANDI
Nükleer santrallerin güvenlik sıkıntıları üzerine çalışan Kiev merkezli bilim insanı Anatoly Doroşenko‘ya nazaran, daha evvel faciaya yol açan 4 numaralı reaktörün erişilemeyen bir odasındaki nötron sayısında sıra dışı artış kaydedildi. Doroşenko’ya nazaran, nötron sayısındaki bu artışa, şiddetli yağmurlar sonrasında sızan su neden olmuş olabilir.
Doroşenko’nun meslektaşı Maksim Savelyev de durumun bir füzyon tepkisinin varlığına işaret ettiğini belirterek, “Bir kaza mümkünlüğünü göz gerisi edemeyiz” dedi. Savelyev’e nazaran, bilim insanlarının ortaya çıkan bu yeni tehdidi bertaraf etmek için yalnızca birkaç yılı var.
2016 yılında, yağmur sızıntılarının sorun yaratmaması ismine reaktörün üzerine “Güvenli Hapsetme” ismi verilen bir yapı inşa edildi. Bu tasarım sayesinde, sığınağın birden fazla noktasında nötron sayısı sabit kalırken, kimi noktalarda da azalma kaydedildi. Fakat uzmanlara nazaran, geçen dört yıl içinde sayılar neredeyse iki kat arttı ve nötronlar, birkaç yeni yerde daha ortaya çıkmaya ve birikmeye başladı.
NE OLMUŞTU?
26 Nisan 1986‘da Santralin 4 numaralı reaktöründe gerçekleşen kaza, Milletlerarası Nükleer Olay Ölçeği‘ne nazaran bugüne dek meydana gelmiş en büyük iki nükleer kazadan biri olarak (Diğeri Fukuşima, Japonya) tarihe geçti.
Kaza sonrası 500 binden fazla emekçi nükleer faciaya müdahalede bulundu ve birçoğu radyasyona maruz kaldı. Meydana gelen kaza esnasında ölen kişi sayısının 4 bin ila 93 bin kişi ortasında olduğu iddia ediliyor. Olaydan sonra santrali tecrite almak için kullanılan 600 bin emekçi, maruz kaldıkları radyasyon sonucunda kansere yakalandı yahut direkt öldü. Ayrıyeten epeyce geniş bir alana yayılan radyasyon sonucunda, uzun vadeli sonuçların daha ağır olduğu bedellendirilmektedir.
Kaza ile birlikte Pripyat başta olmak üzere geniş bir coğrafyaya yüksek derecede nükleer serpinti bulutu yayıldı, bu bulutlar Karadeniz üzerinden Türkiye’ye de ulaştı.
Türk Tabipler Birliği’nin birinci baskısı Nisan 2006’da yapılan “Çernobil Nükleer Kazası Sonrası Türkiye’de Kanser” başlıklı raporda, Çernobil nükleer reaktör kazası ile Karadeniz bölgesindeki kanser hadiseleri ortasındaki alaka kamuoyuna sunulmuştur.