Muhalefetin ortak söylemi “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem (GPS)” için siyasi partilerdeki çalışmalar devam ederken CHP’nin GPS taslağına ait detaylar netleşmeye başladı. Cumhuriyet’in edindiği bilgilere nazaran CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek başkanlığında hazırlanan GPS taslağı hazır. Taslak çalışması sırasında CHP’nin ÂLÂ Parti, Saadet, DEVA ve Gelecek partilerinin kurmaylarıyla da yüz yüze ve çevrimiçi toplantılar yaptığı öğrenildi. CHP’li Erkek tarafından birkaç hafta evvel MYK’ye sunulan taslak, önümüzdeki günlerde CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun başkanlığında yapılacak olan parti meclisi (PM) toplantısının kıymetli gündem hususlarından biri olacak. Taslağın son formunu bu toplantıda alması bekleniyor. Genel çerçevesi prestijiyle “yetkilerin tek elde toplanmasını önlemeyi amaçlayan” GPS taslağının “yasama” ayağındaki birtakım unsurlar şöyle:
– GURBETÇİYE SEÇİM BÖLGESİ: CHP’nin taslağı, “yurtdışı seçim bölgesi oluşturmayı, yurtdışında yaşayan vatandaşların da Meclis’te temsilini sağlamayı” öngörüyor. Bu kapsamda Türkiye’deki genel seçimler için yurtdışında sandığa giden seçmenlerin oyları, genel dağılıma dahil edilmeyecek. Gurbetçi seçmenler, kendi milletvekillerini seçerek TBMM’de direkt temsil edilebilme imkanına kavuşacak.
– HÜKÜMET, MECLİS’E HESAP VERECEK: Muhalefetin; ülke gündemini direkt ilgilendiren mevzularda TBMM’deki “Genel Görüşme” taleplerinin AKP iktidarı tarafından dikkate alınmaması da GPS taslağına hal veren ögelerden biri oldu. CHP’nin taslağına nazaran “her yasama yılında, toplamı 20 günü geçmeyecek formda gündemini muhalefetin belirleyeceği ‘Genel Görüşme’ gerçekleştirilecek.” Muhalefet, ülkenin değerli sıkıntılarını genel konseye taşıyacak, hükümet üyeleri ise muhalefetin yönelttiği sorulara milletin huzurunda cevap verecek.
– VATANDAŞTAN YASA ÖNERİSİ: CHP’nin taslağında, TBMM’deki yasama çalışmalarını “katılımcı” hale getirmeye yönelik teklifler de yer alıyor. Bu kapsamda, “halkın Meclis’e yasa önerisi verebilmesi sağlanacak.” Metodu ilerleyen periyotta belirlenecek bu teklif ile vatandaşların TBMM’deki yasama süreçlerine direkt katılabilmesinin önünün açılması hedefleniyor.
– YASAMADA İŞTİRAKÇİ YAPI: Taslakta yer alan, “Yasa üretim sürecinde meslek odaları, sendikalar ve sivil toplum örgütlerinin görüşü kesinlikle alınacak” biçimindeki husus ise yasama süreçlerindeki iştirakçi yapının genişletilmesini amaçlıyor. Kanunların muhatabı olan toplumsal kesitlerin, onları temsil eden kuruluşlar aracılığıyla görüşlerini TBMM’ye ulaştırmalarına imkan tanınacak.
– TORBA KANUNLARA SON: CHP, yeni sistemde, “torba yasa uygulamasına son vermeyi” amaçlıyor. “Müzakereci demokrasiye alışılmamış olduğu” ve “hukukçuların dahi anlamakta zahmet çektiği” tarafında tenkitlere sebep olan torba yasalar GPS’de yer almayacak, yasama süreci “temel kanun yapımı” halinde ilerleyecek.
– KURULLARA YENİ ÖRGÜTLENME: Taslakta “nitelikli yasa yapımı” için öngörülen hususta, “yasama organının mutfağı olarak nitelendirilen kurullar, uzmanlık prensibi temelinde fonksiyonel kılınacak” sözüne yer veriliyor. Bu kapsamda, “yasaların TBMM’de birinci ele alındığı yasama organı olan komitelerin yine örgütlenmesi”, “güncel gereksinimlere nazaran farklı uzmanlık alanlarında yeni kurulların oluşturulması” üzere düzenlemeler yapılması hedefleniyor.