Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) bu yıl patates alımı yapmasında kıymetli bir hisseye sahip olan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TMO tarafından patates alımına karşın binlerce ton patatesin depolarda zayi olduğunu söyledi.
Hususla ilgili açıklamalarda bulunan Ömer Fethi Gürer, “Cumhurbaşkanı Erdoğan 1 milyon 200 bin ton patatesin depolarda olduğunu, Bakanlık ise 300 bin ton patatesin depolarda bulunduğunu açıkladı. Ne yazık ki TMO alım için hedeflenen sayılara eremedi. Alım süratli yapılmadı. Havalar ısınması ile depoda eser bozuldu. 25 günde TMO tarafından alınan patates ve soğanın toplamı 120 bin tonu bulsa da eser kıymetli ölçüde telef oldu. Son günlerde sevk edilen eserler gittiği yerde bozulduğu gerekçesiyle iade edilmeye de başladı. TMO alımları eline yüzüne bulaştırdı. Çiftçi mağdur durumdadır” dedi.
TONLARCA PATATES ZAYİ OLDU
CHP’li Gürer, TMO’nun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla, nisan ayının ikinci haftasından itibaren depolarda kalan üretim fazlası patatesleri kamyon üstünde 85 kuruştan almaya başladığını anımsattı.
Gürer, “Oysa Nisan ayının ortalarına kadar depoda kalan patatesin filizlenip çoğunluğunun çürüyeceği bir gerçekti. TBMM’de mevzuyu tekraren defa gündeme getirdim ve hatta Tarım ve Orman Bakanlığına soru önergeleri vererek, TMO’nun bu yıl çok büyük eza içinde olan patates üreticilerine dayanak olmak maksadıyla patates alımı yapması gerektiğini belirttim. Ocak ayı başında Bakanlıktan gelen cevapta TMO’nun vazifeleri ortasında patates alımının olmadığı belirtilerek, üreticilerin taleplerini içeren patates alımı konusuna sıcak bakılmadığı belirtildi. Lakin ortadan vakit geçince Cumhurbaşkanının talimatıyla TMO patates alımı yapmaya başladı. Ama bu alım geç kalınmış bir alımdı. Çünkü en az 100 bin ton patates havaların sıcak gitmesi nedeniyle çürüme kademesine geldi. Çoğunlukta da patatesler havan yemi olarak kullanıldı. TMO’nun alım kaideleri içinde, sevk edilen eser boyut ve özellik olarak tanımlandı. Gittiği yerden iade edilmesi durumunda nakliye fiyatı de dahil çiftçiden geri alınacağı duyuruldu. 20 gündür ağır aksak yürüyen alım sonucu eserlerde bozulmalar arttı. TMO patates alımında seçici davrandı. Depoda filizlenen patates çiftçinin elinde kaldı ve çürüdü. TMO patates alımında bizim davetimize kulak verip biraz erken davranmış olsaydı o kadar patates çürümüş olmayacaktı” dedi.
EN AZ 100 BİN TON PATATES ÇÜRÜDÜ
Niğde’de, 2020 yılında 830 bin ton patates üretiminin gerçekleştiğini söz eden Ömer Fethi Gürer, “Hasat periyodunda maliyeti 1 TL’yi bulan patatesi tüccar bir mühlet 60 kuruştan aldı ve sonrasında alımdan çekildi. Alıcı bulmayan patates, üreticiler tarafından satılamadı ve depolara kaldırılmak zorunda kalındı. Üretici, fiyat artışı beklerken geçen süreç içinde depolardaki patatesin fiyatı 25 kuruşa kadar düştü. Üretici ziyan üstüne ziyan etti. Bir kısmı hayvan yemi oldu. Son olarak, TMO patatesleri kaideli olarak almaya başladı. Alınacak patatesin filizlenmiş yahut çürümemiş olması, çuvallanıp kamyonların üstüne konulması ve şayet gönderildiği bölgelerde bozulduğu tespit edilirse iade edileceği üzere birtakım kaideler getirildi. Depolardaki patatesin bir kısmı çürüdüğü için üreticiler TMO’ya tüm eserlerini satamadı. Geçtiğimiz aylarda da, verilen fiyatın düşük olmasından kaynaklı, hayvan yemi olarak kullanılan patatesten Niğde vilayetinde en az 100 bin ton civarında eserin çürüdüğü ve heba olduğu tabir ediliyor” formunda konuştu.
MAĞDURİYET KATLANACAK
Birtakım bölgelerde yazlık erkenci patatesin hasadına başlandığını da belirten Gürer, “Niğde ve etrafındaki kışlık patateslerin bir kısmı bozuldu ve hala depolarda duruyor. Filizlenme ve çürüme noktasına gelen eserler TMO tarafından alınmıyor. Böylelikle üretici çok önemli bir mağduriyet yaşıyor. Ziyan tespiti yapılıp çiftçi ziyanı karşılanmalıdır” diye konuştu.
İKTİDAR SEYRETTİ
Ömer Fethi Gürer, “İktidar çıkardığı gürültü kadar bölge çiftçisinin meselesini çözecek çabayı göstermedi. Çok sayıda eseri çürüyen çiftçinin mağduriyeti de bir halde giderilmelidir. En azında bir hasar tespiti yapılıp eseri çürüdüğü için satamayan çiftçilere bir takviye sağlanması gerekiyor. Sevk noktasında kabul görmeyen eser TMO’nun alımda gecikmesi nedeniyle bozuldu. Bu nedenle ziyanı TMO karşılamalıdır” dedi.