Klasik aşk kıssaları iki yabancının tükürük örnekleri vermesiyle başlamamıştır.
Lakin Cheiko Mitsui, yanağının iç kısmından aldığı sürüntü örneğiyle aradığı sorunun karşılığını bulmuş, harika eşleştirmeye ve gelecekte kocası olacak beşere ulaşmıştı.
Bekarları eşleştirmede DNA’dan yararlanılması yalnızca bilim kurgu dizilere (Netflix’teki The One gibi) mahsus bir mevzu değil.
Günümüzde de şahıslar ortasında “genetik uyum” için DNA kullanımına başvurduklarını söyleyen birçok çöpçatanlık sitesi var.
Pekala aşkı bulmak için bilimden yararlanan beşerler bu mevzuda ne düşünüyor?
‘Hayatımı değiştirdi’
Cheiko Mitsui, DNA eşleştirmesini keşfetmeden evvel on yıl boyunca aşkı aradığını söylüyor.
Japonya’da Hokkaido adasında yaşayan 45 yaşındaki Mitsui, 35 yaşında boşanmıştı ve aşk konusunda artık talihinin olmadığını düşünüyordu.
Daha sonra Cheiko Date isimli çöpçatana yolu düşmüş. 20 yılda 700 çift eşleştirdiğini tez ediyormuş.
2014’te İsviçre’deki GenePartner isimli şirkette çalışmaya başlamış. Şirketin kurucuları ortasında yer alan genetikçi Dr. Tamara Brown, genetik testin eşleştirmeye katkısı olacağını, belirtiyor ve “Bir bağlantının başarılı olması için iki şeyin bir ortada olması gerekiyor; biri biyolojik eşleştirme, oburu ise toplumsal uyum” diyor.
Bağışıklık sistemi için değerli genler
DNA eşleştirmesinde, yanağın iç kısmından alınan sürüntü örneğinde insan lökosit antijen sistemi (HLA) genlerine bakılıyor.
Dr. Brown, HLA’nın temel olarak bağışıklık sisteminde değerli olduğunu, HLA çeşidinin fazla olmasının daha yeterli bir bağışıklık sistemine işaret ettiğini söylüyor.
“Dişi ve erkek memeliler bu HLA’ları tespit edebiliyor, zira hastalıklara karşı sağlam bebeklere sahip olmak istiyorlar. Bu canlı tiplerinin devamlılığı için değeri olan kolay bir prensip.”
Bu çalışmanın kökleri. İsviçreli araştırmacı Dr. Claus Wedekind’in 1995’te yaptığı “terli tişört araştırması”na kadar gidiyor. Bayan öğrencilere farklı erkeklerin iki gün giydiği tişörtler verilerek kokuları puanlamaları istenmişti. Sonuçlar, bayanların kendi HLA genlerinden farklı genlere sahip olan erkeklerin tişörtlerini tercih ettiklerini gösterdi.
Dr. Brown, GenePartner şirketinin bu teoriyi 250 evli çift üzerinde teste tabi tuttuğunu ve benzeri sonuç aldıklarını söylüyor.
“Biriyle karşılaştığınızda görünüşünden fazla öteki bir şeyin tesirinde kaldığınızı hissedip bunun ne olduğunu tam olarak tabir edemediğiniz şey işte o kişinin HLA’sı hakkındaki sevginizdir.”
“Bu çok içgüdüsel ve temel bir şey; herkesin başına gelir. Çocuk yapmak istemeseniz bile bu içgüdü hala vardır.”
Cheiko Mitsui, DNA tahlilinin, uzun vadeli partnerini seçmede başını rahatlatmasını umuyor.
Mitsui, Eylül 2018’de ortak ilgi alanları ve kıymet verdikleri mevzular bakımından 45 yaşındaki Tomohito ile eşleştirilmiş ve bir ay çıktıktan sonra DNA tahlili yaptırma kararı almışlar.
“Sonuç yüzde 100 uyumlu çıktı. Düzgün bir sonuç almayı bekliyordum ancak beklediğimden daha güzel çıktı, çok keyifli oldum” diyor.
İki hafta sonra evlenme kararı almış, Eylül 2019’da evlenmişler. Mitsui, genetik test sonucuyla kendisini “daha güvenli” hissettiğini anlatıyor.
“DNA testi yaptırmasak evlenir miydim bilmiyorum. Tahminen evlenirdim, ancak test sonucu beni bu kararı almaya itti. Bu bakımdan insanın hayatını belirleyici bir tesiri oluyor.”
Eşleşmede genetik tesiri “biraz abartı”
Lakin Brezilya’daki Sao Paulo Üniversitesi’nden genetik bilimci Dr. Diogo Meyer, DNA testi konusunda ikazda bulunuyor.
“Biriyle uyumlu olma yahut olmama halinin genetik tarafından belirlendiğini söylemek biraz abartı. Bu tartışmalı bir bahis. Kimi araştırmalar, eşleşmede HLA genleri farklı şahısların seçildiğini gösteriyor, lakin bu türlü bir tesirin olmadığını gösteren araştırma sayısı daha fazla.”
Dr. Meyer bunu “yazı-tura”ya benzetiyor ve “etkisi neredeyse rastgele denecek seviyede çok küçük” diyor.
Yeniden Japonya’dan 32 yaşındaki Ami ise DNA eşleştirmesi ile “ömrünün geri kalanını geçirecek kişiyi” bulmayı hedeflediğini söylüyor. Cheiko Date’nin DNA testine geçen yıl kayıt yaptırdıktan sonra Ami iki erkekle çıkmış olmasını testin işe yardığının göstergesi olarak görüyor:
“İlk iki erkekle tanıştığımda, çok beğenilen ve âlâ eğitimli centilmenler olduklarını gördüm. Lakin enteresan olan şu ki onların çok düzgün olduğunu bilsem de eksik bir şey vardı. Onlarla kendimi rahat hissediyordum lakin ötesi yoktu. Bu benim açımdan çok enteresan bir sonuçtu.”
- Beşerler aşk için neleri gözden çıkarıyor?
- Tinder kullananların sayısı arttı, lakin işsizlik nedeniyle para ödeyenlerin sayısı azaldı
- İtalya’da toplumsal medyada ‘bekarım’ diyen evli adam kusurlu bulundu
- Facebook çöpçatanlık özelliğini ABD’de uygulamaya açtı
‘Hızlı karar vermeyi sağlıyor’
Dr. Brown’ın takımı, çiftlerde “dostluğa dayalı” çekim ile cinsel çekim tahlili de yapıyor.
“Bazıları ihtiraslı bir alakaya ehemmiyet vermiyor, birinin dostluğu ve takviyesini istiyor. Bu durumda aileden biri üzere hissedilen biriyle eşleştirme mümkündür, bilhassa de ileri yaşta iseler ve çocuk da istemiyorlarsa. Bu yüzden eşleştirmeyi yapan kurum açısından müşterinin ne istediğini, neyin ağır bastığını tespit edip cinsel çekim konusunda karar vermek değerli.”
Cheiko Date, DNA testi yaptırmak isteyenlerin birçoklarının âlâ eğitimli, üst kademe misyonlara sahip, birini bulmaya vakti olmayan şahıslar olduklarını söylüyor. “İnsanlar DNA testi yoluyla daha süratli karar verip daha inançlı hissediyorlar. Onlara bu hissi verebildiğim için mutluyum” diyor.
‘İlişkiyi bitirebilirdi’
Avustralya’nın Queensland bölgesinde yaşayan Melissa ise erkek arkadaşı ile test yaptırmaya karar verdiklerinde “zor bir periyottan geçtiklerini” söylüyor.
Evvelce birçok erkek arkadaşı olmuş ve alakalarını yürütemediği için çok vakit kaybettiğini düşünüyor.
2017’de Mez ile Tinder’da tanışmış. Kendisi için hakikat kişi olduğunu düşünmüş. Fakat birinci yıl çok inişli çıkışlı bir münasebetleri olmuş ve kısa müddetli bir ayrılık da yaşamışlar. Tekrar bir ortaya geldiklerinde Melissa onu genetik ahenk testi yaptırmaya ikna etmiş.
DNA Romance isimli şirketin yaptığı DNA testinde yüzde 98 ahenk çıkmış. HLA genleri ne kadar farklı ise o kadar yüksek ahenk oranı çıkıyormuş.
“Çok keyifli oldum. Bunu bilmek ekstra itimat verdi. Benim için yeni bir teyit üzere bir şey oldu” diyor Melissa.
Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nden genetikçi Rodrigo Barquera, partner seçiminde HLA genlerinin rolüne dair datalar olsa da bir bağın ne kadar başarılı olacağını öngörmede bunun kâfi olmadığını söylüyor.
“Genler çiftleşme ve gelecek nesli yaratma telaşı taşıyor. Öteki bir şeyi umursadıkları yok. İnsan alakaları ise çocuk sahibi olmaktan çok daha karmaşık bir şey.”
37 yaşındaki Melissa ise testin kendilerini daha inançta hissettirdiğini, evlendiklerini ve birinci çocuklarına gebe olduğunu söylüyor.
Yeni evli çift Sienna ve Rodrigo Meneses ise DNA uyuşması testine sıcak bakmamışlar. Bağlarının çok âlâ olduğunu söyleyen çift, “sadece merak gidermek için” ve sistemi teste tabi tutmak için denemeye karar vermiş. Test sonucunda ahenk oranı yüzde 90 çıkmış.
“Birbirimize karşı doğal hislerimizin bilimsel olarak da kanıtlanması ikimizi de çok şaşırttı. Aramızdaki bağın derinliğini sonuçta da görmekten çok keyifli olduk ve kendimizi inançta hissettik” diyor Melissa.
Dr. Meyer münasebetlerle ilgili hizmetlerde genetiğin devreye girmesinin “bilimin nasıl satıldığı ve nasıl algılandığı” konusunda çok şey söz ettiğini söylüyor.
Testler ve istatistik içerdiği için bilimin gerçeğe daha yakın sanıldığını ve başka bilgilerden daha emniyetli bulunduğunu belirten Meyer, “Bu bilimin kapasitesini fazlaca abartmak olur” diyor.