Madrid’deki doruğun birinci gününde önderler, NATO’nun yeni Stratejik Konsept evrakını kabul etti. Dokümanda Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın, NATO’nun güvenlik ortamını önemli formda değiştirdiği ve bu çerçevede, konseptte “NATO’nun temel gayesinin 360 derecelik bir yaklaşıma dayalı kolektif savunmayı sağlamak olduğunun teyit edildiği” belirtildi.
Yeni Stratejik Konsept’i emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Rusya’nın Ukrayna’da kullandığı askeri gücün, “ABD’nin Avrupalıları Moskova’nın önemli bir tehdit oluşturduğuna” ikna etmesini kolaylaştırdığını kaydeden Eslen, “Yeni stratejik konsept ile NATO, Kuzey Atlantik’in güvenliğini sağlamaktan sorumlu bir örgüt olmanın ötesinde ABD’nin devam ettirmekte kararlı olduğu dünya tertibi için Çin ve Rusya’ya karşı güç gayretinin global jeopolitik aktörüne dönüşmektedir. Bu nedenle de Rusya, ‘İttifakın güvenliğine yönelmiş en değerli ve en direkt tehdit’ olarak tanımlandı” dedi. Strateji dokümanında birinci kere yer verilen Çin’in ihtirasları ve zorlayıcı siyasetlerinin “İttifakın güvenliği, çıkarları ve bedelleri karşısındaki sorun” olarak tanımlamasına ait Eslen, “Belgeye nazaran Çin ile Rusya ortasında gelişen iştirak ve bu iki ülkenin güçlenen karşılıklı atakları, kurallara dayalı dünya nizamına ziyan vermektedir” diye konuştu. Evrakın giriş kısmında ittifakın “Kurallara dayalı dünya nizamının tahkimatını oluşturmaya” devam edeceğinin söz edilmesinin değerli olduğuna dikkat çeken Eslen, şunları kaydetti: “Belgenin 44. unsurunda ise ittifakın, ‘Kurallara dayalı dünya nizamını desteklemek için ittifakın pahalarını ve çıkarlarını paylaşan ortaklarla bağların güçlendirileceği’ tabir edilmiştir. Kanımca, ABD’nin II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurduğu kurallara dayalı liberal tertibi sürdürebilmek, yeni stratejik konseptin ruhunu ve NATO’nun deklare edilen misyonunu oluşturmaktadır. Bundan sonra dünyanın, kurallara dayalı memleketler arası sistemi kabul edenler ile bu tertibe karşı çıkanlar ve bu sistemi değiştirmek isteyenler formunda kutuplaşmasını beklemek gerekir. Birinci kutbu ABD’nin liderliğindeki Atlantik kümesi, ters gurubu ise Çin ve Rusya’nın liderliğindeki Avrasya-Asya-Pasifik ittifakı belirleyecektir.”
ABD’nin II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurduğu dünya tertibinin eskidiğini söyleyen Eslen, “Savaştan bu yana çok şey değişti. Kurallara dayalı milletlerarası nizamı NATO ile korumak mümkün mü? Yoksa, ABD bu nizamı sürdürebilmek için son deva olarak askeri güç mü kullanacak?” dedi.