Finlandiya ve İsveç iki tarafsız İskandinav ülkesiydi lakin Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile öylesi bir alarm durumuna geçtiler ki bugün önemli halde NATO’ya katılmayı ele alıyorlar.
Rusya ise bu iki ülkeyi, bunu yapmamaları konusunda uyardı ve teknik bir askeri karşılık verileceği tehdidini duyurdu.
Pekala bu bağlamda, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya iştiraki, Avrupa’yı daha mı inançlı yoksa daha mı tehlikeli bir yer yapar?
İki ülke de NATO üyeliği için kriterlerden demokratik olma kuralını yerine getiriyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, iki ülkeyi de kolları açık bir biçimde karşılayacaklarını söyledi.
ABD kara kuvvetlerinin Avrupa komutasını yürütmüş emekli bir korgeneral olan Ben Hodges, İsveç ve Finlandiya’nın iştirakinin olumlu olacağı görüşünü lisana getiriyor:
“İki ülke de güçlü demokrasiler ve askeri olarak da çok uygun durumdalar. Ehil ve çağdaş orduları var ve seferberlik sistemleri de çok ileri bir seviyede”
Aslında Finlandiya örneğinde, askeri entegrasyon hali hazırda sürüyor. İngiliz tank birlikleri ile Fin zırhlı birlikleri yakında vakit evvel birlikte tatbikat yaptılar. Litvanya, Estonya ve ABD’nin de iştirakiyle.
Pekala iki ülkenin birliğe iştiraki nasıl bir sorun yaratabilir?
Rusya ya da daha açık tabirle Putin, NATO’yu bir savunma ittifakı olarak görmüyor. Tam aksisi, ona nazaran örgüt Rusya’nın güvenliğine bir tehdit ögesi.
O bir KGB ajanıyken, Sovyetler Birliği içinde olan Litvanya, Estonya ve Letonya üzere ülkeler bugün birliğin modülü.
Sonlarının sırf yüzde 6’sı NATO ülkeleri ile olmasına rağmen Kremlin, kendini çevrelenmiş ve tehdit altında görüyor.
Putin, 24 Şubat’ta askerlerini Ukrayna’ya göndermeden kısa mühlet evvel, Avrupa güvenlik haritasının yine çizilmesini talep etti.
NATO birliklerinin Avrupa’nın doğusundan çekilmesini istedi ve yeni ülkelerin de birliğe alınmamasında ısrarcıydı.
Fakat işgal tam zıddı tesir yaptı.
Onlarca yıldır tarafsız olan İsveç ve Finlandiya, 5. unsur ile özdeşleşmiş bu birliğe katılarak, daha inançta olup olmayacakları üzerinde yine düşünmeye başladı. Bu husus, üye ülkeye yapılan saldırıyı, tüm ittifaka yapılmış sayıyor.
Finlandiya’da yapılan bir araştırma ülkenin yüzde 62’sinin birliğe katılma tarafında olduğunu gösterdi.
KATILMA YANLISI GÖRÜŞ
Sadece askeri açıdan bakılırsa, Finlandiya ve İsveç’in muhtemel üyeliği, NATO’nun Rusya karşısında sayıca çok geride olduğu Kuzey Avrupa bölgesinde önemli bir katkı yaratır.
Emekli Korgeneral Ben Hodges’a nazaran iki ülke de, Kutup bölgesinde savaş konusunda uzmanlaşmış durumda.
İki ordu da, İskandinavya’nın donmuş ormanlarında savaşma ve hayatta kalma konusunda daima eğitim yapıyor.
Rusya 2. Dünya Savaşı’nda Finlandiya’yı işgal ettiğinde, Finler Ruslar’a karşı temelli biçimde karşı koymuş ve düşmana çok kayıp verdirmişti.
Coğrafik olarak da Finlandiya’nın konumu, NATO’nun savunması noktasında, çok değerli bir boşluğu dolduruyor ve Rusya ile birliğin sonunu iki katına çıkarıyor.
Siyasi olarak da Putin’e, bağımsız bir ülkeyi işgal etmenin neredeyse tüm Avrupa’yı birleştirdiği sinyalini gönderiyor.
KATILMAMA YANLISI GÖRÜŞ
Burada riskli olan durum, Rusya’nın tabanındaki bu genişlemenin, Kremlin’i alarm durumuna geçirmesi ve bir halde buna karşılık verilecek olması.
Putin, mümkün bir genişlemede, “teknik askeri önlemler” alınacağı ikazında bulunduğunda bunun iki manaya gelebileceği düşünüldü.
Hudutlarını askerle güçlendirmek ve Batı topraklarına yakın noktalara füze sistemleri yerleştirmek. Ve İskandinavya’yı gaye alan siber hücumları artırmak.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasının Avrupa’ya daha fazla güvenlik getirmeyeceği ihtarını yaptı.
Putin ve danışmanları, çok da yanlış olmayan bir halde, Ukrayna’yı ele geçirme planlarını bozmakla ilgili NATO’yu suçluyor.
Kuzey cephesindeki bu genişlemenin, Rusya’nın güvenliğine varoluşsal bir tehdit olduğunu düşünmesi halinde Kremlin’in ne reaksiyon verebileceğini hakikaten bilmek mümkün değil.