Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal’ın misyondan alınması sürecinde ortaya atılan ve muhalefet partilerinin sık sık gündeme getirdiği Merkez Bankası rezervlerinden 128 milyar doların satıldığı argümanı gündemdeki yerini koruyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, “128 milyar dolar” tartışmaları üzerine “2017 yılından itibaren Hazine Müsteşarlığı ile Merkez Bankası ortasında bir protokol imzalanıyor. Bu protokol çerçevesinde de Hazine hesapları üzerinden MB döviz alım ve satım süreçleri gerçekleştiriliyor. Natürel bu soru gündeme gelir bu protokol imzalanmış ancak bu protokolün yasal alt yapısı var mıdır? Bu yapılan protokol ve bu protokol çerçevesinde yapılan süreçler büsbütün yasaldır, rastgele bir formda kanunlara muhalif bir durum kelam konusu değildir” açıklamasında bulundu.
NTV’de konuşan Elvan şunları söyledi:
Merkez Bankası bu rejim çerçevesinde vakit zaman finansal istikrarı sağlamak ve mali transfer düzeneğinin daha sağlıklı işleyebilmesi açısından iki türlü enstrümanı da vakit zaman kullanabilmekte. Bunlardan bir tanesi zarurî karşılıklar oburu ise döviz alım ve satım süreçleri. Geçmişteki MB’nın döviz alım-satım süreçlerine baktığımızda iki yaklaşım ortaya konulduğunu görüyoruz biri döviz-alım satım ihaleleri ikincisi de direkt döviz alım müdahaleleri. Döviz alım ve satım ihalelerinde evvelce açıklanmak şartıyla bu ihale gerçekleşiyor. Çabucak sonra da ne kadar alım-satım gerçekleştiğini MB kamuoyuyla paylaşıyor. İkinci usul ise MB, fevkalâde bir oynaklık kelam konusu olduğunda MB bu kere direkt alım yahut satın müdahalesi yapabiliyor bu çerçevede de süreci gerçekleştirdikten 15 gün sonra da ne kadar alım-satım süreci gerçekleştirdiğini kamuoyuyla paylaşıyor. Bunları neden anlattım? Bu prosedürlere ek olarak 2017 yılından itibaren Hazine Müsteşarlığı ile Merkez Bankası ortasında bir protokol imzalanıyor. Bu protokol çerçevesinde fe Hazine hesapları üzerinden MB döviz alım ve satım süreçleri gerçekleştiriliyor. Alışılmış bu soru gündeme gelir bu protokol imzalanmış fakat bu protokolün yasal alt yapısı var mıdır? Bu soruyu cevaplandırmamız gerekir. Bu yapılan protokol ve bu protokol çerçevesinde yapılan süreçler büsbütün yasaldır, rastgele bir formda maddelere ters bir durum kelam konusu değildir.
Sanki bununla ilgili ne çeşit yolsuzluk var’ üzere tabirler maalesef kamuoyunda kullanıldı. Bu elektronik süreç platformunda bulunan bankalar gerekli ödemelerini Merkez Bankası’na yaptıktan sonra Merkez Bankası’nda da bir TL likiditesi kelam konusu oluyor bu TL’yi de doğal olarak bilançosunda görebiliyorsunuz. Aslında günlük olarak siz MB bilonçosunda bu hareketleri rahat bir formda görebiliyorsunuz. Ne kadarlık bir alım gerçekleştirilmiş bunların hepsini görebilme imkanınız var. Bunları açık bir halde görebilmeniz mümkün. Alım satım süreçlerine ait tüm bilgiler MB kayıtlarında yer alıyor.
Artık siz bu prosedürü tartışabilirsiniz, ancak hiç kimseyi yolsuzlukla suçlayamazsınız. Hiç kimsenin burada yolsuzluk yapması mümkün değildir. Yalnızca yolsuzluk da bitmiyor Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından talimatlar verildiği üzere ithamlar kamuoyunda yaygın bir biçimde ye alıyor. Burada bir yolsuzluk yapıldı formunda yaklaşımlar yanlışsız değil. Geçtiğimiz devirlerde geçmişe yönelik SWAP bilgilerini MB tarafından yayımlandığını görüyorum elbette bilgiyi açıklama kararı MB uhdesindedir lakin burada bilhassa bir bilgi kirliliği kelam konusu. Bu sıkıntıyı bir siyasi materyal olarak kullanılması kelam konusu. Hem bunun önüne geçilmesi hem de bilgi kirliliğinin ortadan kaldırılması açısından bu bilgilerin yayınlanmasında yarar görüyorum. Natürel ki takdir Merkez Bankası’nın.”
“128 MİLYAR DOLAR NEREDE?” TARTIŞMASI NASIL BAŞLADI?
Memleketler arası haber ajansları, eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifasına giden süreçte döviz rezervlerindeki düşüşün tesirli olduğunu öne sürmüştü. Reuters haber ajansı, geçen aylarda yayımladığı bir haberde, Albayrak’ın istifa ettiği devirde Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığı vazifesine getirilen Naci Ağbal’ın Mart ortasında misyondan alınmasında rezervlerde yaklaşık 130 milyar dolarlık kayba neden olan döviz satışlarıyla ilgili inceleme başlatmasının rol oynadığını argüman etmişti.
Benzeri bir argüman da eski İktisattan Sorumlu Devlet Bakanı olan ve şu anda Demokrasi ve Atılım Partisi’nin (DEVA) Genel Başkanlığı’nı yürüten Ali Babacan tarafından da ortaya atılmıştı. Muhalefet partileri de bir müddettir “128 milyar dolar nerede” sorusunu iktidara yöneltiyor.