Huzursuz bağırsak sendromu, kalın bağırsağı etkileyen ve yaygın olarak görülen bir hastalıktır. İshal, kabızlık, kramp ve şişkinlik üzere belirtilerle kendini gösteren hastalık, bağırsakta yapısal bir bozukluğa neden olmaz. Bu nedenle, bağırsak kanseri üzere önemli hastalıkların riskini artırmaz. Birtakım hastalar beslenme sisteminde yapacakları değişikliklerle belirtileri denetim altında tutabilirken, daha şiddetli belirtilerin görüldüğü olaylarda ilaç tedavisi gerekebilir. Huzursuz bağırsak sendromu, yaygın görülen bir rahatsızlık olmasına karşın, bireyler çoklukla bahisle ilgili uzman bir doktora başvurmadan, bu durumun olağan olduğunu düşünme eğilimindedir. Lakin, belirti gösteren hastalar çoğunlukla işe yahut okula gitmekte zorlanır ve toplumsal hayatlarında pek çok meseleyle karşılaşır. Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen faktörler nelerdir? Huzursuz bağırsak sendromu için risk faktörleri nelerdir? Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi nasıl yapılır?
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Huzursuz bağırsak sendromu olarak isimlendirilen hassas bağırsak sendromu farklı semptomlarla kendini gösterse de yaygın şikayetler karında şişkinlik, ağrı, artmış bağırsak gazı, kabızlık yahut ishal üzere yakınmalardır. Başka hastalık şikayetleriyle benzeri olduğu için semptomların önemli hastalıklardan kaynaklanmadığını tetkiklerle kanıtlamak gerekir. Bu şikayetlerle başvuranların yaklaşık yüzde 10-15’ini hassas bağırsak sendromu hastasıdır ve bayan hastalarda İBS görülme sıklığı daha fazladır.
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU NEDENLERİ NELERDİR?
* Huzursuz bağırsak sendromunun altında yatan nedenler hala tam olarak bilinmemektedir, lakin hassas bireylerde atakları tetikleyen kimi faktörlerin olduğu tespit edilmiştir. Bu faktörler şu biçimde sıralanabilir:
* Enfeksiyon
* Besin intoleransı
* Yeteri oranda lif içermeyen beslenme şekilleri
* Stres
* Antibiyotik, antiasit ve ağrı kesici üzere ilaçlar
* Alkol ve sigara tüketimi
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU NE VAKİT DOKTORA DANIŞILMALI?
Bağırsak alışkanlıklarında yahut İBS’nin belirtilerinde kalıcı bir değişiklik ortaya çıkan hastaların doktora görünmesi önerilir. Zira bu işaretler kalın bağırsak kanseri üzere daha önemli bir durumun göstergesi olabilir. Aşağıdaki belirtiler varsa ileri tetkik yapılması için kesinlikle bir sıhhat kuruluşuna başvurmak gerekir:
* Kilo kaybı
* Geceleri ishal
* Rektal kanama
* Demir eksikliği anemisi
* Açıklanamayan kusma
* Yutma zorluğu
* Gaz çıkarma yahut dışkılama ile geçmeyen karın ağrısı
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU TETİKLEYİCİLERİ NELERDİR?
Rahatsızlık kimi faktörlere bağlı olarak alevlenebilir. Spastik kolonu tetikleyebilen faktörler şunları içerir;
* Kimi besinler. İBS’de besin alerjisi yahut intoleransının rolü tam olarak anlaşılamamıştır. Gerçek bir besin alerjisi nadiren huzursuz bağırsak sendromuna neden olur. Lakin birçok insan buğday, narenciye, fasulye, lahana, gazlı içecekler, süt ve süt eserleri de dahil olmak üzere makul yiyecek yahut içecekleri tükettikten sonra belirtilerde şiddetlenme tarifler.
* Gerilim. İrritabl bağırsak sendromlu birçok kişi, artan gerilim periyotlarında daha şiddetli yahut daha sık belirti yaşar. Gerilim şikâyetlerin şiddetinde artışa neden olabilse de, hastalığın direkt nedeni değildir.
* Hormonlar. Bayanlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla görülür. Bu da hormonların hastalığın tetiklenmesinde tesirli olduğunu düşündürmektedir. Birçok bayanda belirtilerin adet periyodunda ya da öncesinde şiddetlenmesi de bu durumu dayanaklar niteliktedir.
HUZURSUZ BAĞIRAK SENDROMU TEDAVİSİ NEDİR?
Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinin en temel maksadı hastanın hayat kalitesini artırmak ve belirtileri hafifletmektir. Hastalığı büsbütün ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavi seçeneği bulunmasa da uygulanan tedavi formülleri, belirtilerin şiddetini azaltmaya ve tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur. Tedavi seçenekleri ortasında beslenme sistemi ve ömür şeklinde yapılacak değişiklikler ve ilaç tedavisi yer alır. Karın kramplarını azaltmak için antispazmodik ilaçlar, iç organlardaki düz kasların kasılmasını önleyerek belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olur.Huzursuz bağırsak sendromundan etkilenen bireyler, hayat şeklinde yapılacak değişikliklerle belirtileri denetim altına alabilir:
* Su tüketimi: Günde en az 8-10 bardak su içilmesi kabızlığı önlemede hayli tesirlidir.
* Gaz sorunu olan hastalar fasulye ve lahana üzere gaz üretimini artıran yiyecekleri daha az tüketerek şikayetlerin azalmasını sağlayabilir.
* Huzursuz bağırsak sendromu hastalarına yönelik belli bir beslenme planı tavsiye edilmez. Birebir yiyeceğe her bireyin bedeni farklı reaksiyonlar verebilir. Bu nedenle, her hastanın belirtilerini tetikleyen yiyecekleri kendisinin belirlemesi ve bu yiyeceklerden kaçınması kritik ehemmiyet taşır. Genel olarak, bu sendroma sahip birçok kişi lifli besinler bakımından güçlü yiyeceklerle beslenerek belirtilerin hafiflemesini sağlayabilir. Tıpkı vakitte, probiyotik içerikli besinlerin tüketilmesi de bağırsak sıhhatine dayanak olur.
* Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen en değerli faktörlerden biri de laktoz intoleransıdır. Belirtilerin süt eserleri tüketildikten sonra şiddetlendiği durumlarda, bu besinlerden kaçınmak en yeterlisi olacaktır.
* Fizikî aktivitenin huzursuz bağırsak sendromu belirtilerini azalttığı söylenebilir. Günde yarım saat yapılacak ağır olmayan antrenmanlar, bağırsak sıhhatini müdafaaya yardımcı olacaktır.
* Gerilim de huzursuz bağırsak sendromunun tetiklenmesine neden olabilir. Günlük hayatta gerilimden uzak durmaya çalışmak ve bu bahiste yapılacak değişiklikler rahatsızlığın şiddetlenmemesi açısından epeyce değerlidir.
* Belirli bir beslenme tertibi takip etmek ve bu tertibe mümkün olduğunca uymak sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur. Bu nedenle, beslenme tertibi açısından ani değişikliklerinden kaçınmak gerekir.
* Hastalığın belirtilerini direktörün en uygun yolu bahisle ilgili bir gastroenteroloğa başvurmaktır. Huzursuz bağırsak sendromu, sistemli sıhhat denetimleri ve ömür üslubunda yapılacak değişikliklerle denetim altına alınabilen bir rahatsızlıktır.
