İsrail polisi ile Filistinliler ortasında Doğu Kudüs’de Mescid-i Aksa’da yaşanan olayların akabinde tansiyon Gazze Şeridi’ne taşındı. Filistinli yetkililer, İsrail’in Gazze’ye yönelik hava taarruzlarında 25 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Gazze’deki Filistin İdaresi Sıhhat Bakanlığı yetkilileri, hayatlarını yitirenler ortasında 9 çocuğun da bulunduğunu söyledi.
İsrail basınında merkeze yakın ana akım basında ve birtakım bağımsız gazetelerde İsrail hükümetinin Gazze’de yürüttüğü siyasetleri eleştiren tabirler yer aldı. Başbakan Binyamin Netanyahu’ya yakın kimi gazeteler ise Gazze’de daha sert karşılık verilmesi gerektiğini yazdı.
Filistin basınında Hamas’a yakın kimi kaynaklar ise Gazze ve Kudüs’te Filistinlilerin “meşru halde kendilerini savunduğunu” vurguladı. Filistin Özerk İdaresi’ne hükümran El Fetih’e yakın kimi kaynaklarda ise “İsrail’in aksiyonlarının çok daha büyük bir infilaka yol açabileceği” uyarısı yapıldı.
BBC İzleme Servisi, İsrail ve Filistin basınının, Kudüs ve Gazze’deki son gelişmeleri nasıl yorumladığına ait birtakım yorumaları derledi.
İSRAİL BASINI
Merkezdeki ana akım Yedioth Ahronoth gazetesi müellifi Nahum Barnea:
“İsrail’in başşehrine roket atılması, yeni bir bakış açısı gerektiğini gösteriyor. Öncelikle İsrail halkının hükümetin yürüttüğü siyasetlerin başarısız olduğunu anlaması gerekiyor. İran’da yaşananlar üzere, Filistinlilerle yaşanan çatışmalarda da durum benzeri: İsrail iki cephede de çaresiz bir durumda. Elinde rastgele bir tahlil yok: Askeri operasyonlar kimi adımları engelleyebilir ya da geciktirebilir fakat tahlil üretemez. Hamas’ın askeri kanadına öldürücü darbe vurulmalı, Kudüs ve Batı Şeria’daki Hamas yapılarının sert bir formda icabına bakılmalı. İsrail-Filistin bağlantıları kadar İsrail-Ürdün münasebetleri de onarılmalı.”
Merkez soldaki Haaretz gazetesi:
“Bütün bunlar vaktinde önlenebilirdi. İsrail’de istihbarat servisleri, ordu ve polis hükümeti işlerin bu noktaya gelmesinin beklendiği yolunda uyardı. İsrail hükümetinin orduya sert müdahale müsaadesi vermesi, Kudüs Meselesi’ni çözmeyecek. Lakin iki tarafın birbirlerine karşı müdahalelerini denetim etmeye yönelik diplomatik eforlar sonucu sular durulabilir.”
Netanyahu hükümetine yakınlığıyla bilinen Yisrael Hayom gazetesi müellifi Amnon Lord:
“İsrail halkı ordunun bildiği şeyi yapmasını bekliyor. Hamas, İsrail vatandaşlarına yönelik büyük çaplı akınlarını yinelerken Musevilerin buna karşılık olarak önemli bir adım atacak güçten mahrum olacağını hesap ediyor olabilir. Beklenen cevap, Gazze’deki terör örgütlerini şok edecek kapsamda olmalı. Kimin bağışlanıp kimin bağışlanmayacağına ait stratejik hesaplar yapmadan, neye müsaade var ne yasak diye bakmadan yok edilmeliler. Birkaç komutanın bertaraf edilmesi yetmeyecektir. Halk bize Irak, Lübnan ve hatta tahminen de İran’da bize atfedilen aksiyonların yarısını dahi yapabilir miyiz yapamaz mıyız, bunu görmek istiyor.”
FİLİSTİN BASINI
Arapça yayın yapan Kudüs merkezli, El Fetih yanlısı Al-Quds gazetesi:
“İsrailli önderler hareketlerinin şu an şahit olduğumuzdan daha büyük bir infilaka yol açacağının farkına varmalılar. Bu kibirli yaklaşımlarına son vermeliler. Aksi takdirde bölgede çok büyük bir gerginlik patlak verecek.”
Hamas’ın Gazze merkezli internet gazetesi Filistin’in muharriri Yusuf Rizqah:
“Kudüs ve Gazze, legal müdafaa hakkını kullanıyor. Gazze, Kudüs’e dayanak veriyor. İki taraf da Filistinlilerin ulusal haklarından feragat edemez. Gazze gözlemliyor ve hazırlık yapıyor ancak savaşa gitmek istemiyor. Bu yüzden Filistinli kümelerin başkanları sorumlu bir yaklaşım içinde ve kademeli adımlar atıyorlar.”
Ramallah merkezli Hamas yanlısı El Ayyam gazetesinin müellifi Rajab Abu-Sirriyah:
“İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve bakanlarının Filistinlilere karşı cepheyi heraketlendirme uğraşlarının ardında, Netanyahu’nun iktidarını kurtarma isteği bâtın. İran ve ABD ortasında bir muahedeye varılması istikametindeki milletlerarası uğraşları baltalayarak, iki ülke ortasında 2015’te imzalanan nükleer muahedeye geri dönülmesini engellemeye çalışıyorlar.”