Görsel: Vikipedi
Yazı işleri müdürü ve başyazarı olduğu Özgürü Gazetesi’ndeki yazılarında İttihat ve Terakki idaresini sert bir lisanla eleştiren gazeteci Hasan Fehmi Beyefendi, 6 Nisan 1909 günü suikasta uğradı ve Türkiye’de öldürülen birinci gazeteci olarak basın tarihine geçti. Öldürülmesinden sonra gelişen olaylar, İttihat ve Terakki idaresine karşı gelişen 31 Mart Ayaklanması’nı tetikledi. Hasan Fehmi Bey’in öldürüldüğü 6 Nisan günü, 2005’ten bu yana ‘Öldürülen Gazeteciler Günü’ olarak kabul ediliyor.
ELEŞTİREL NİYETLERİ SEBEBİYLE ÖLDÜRÜLDÜ
Hasan Fehmi Beyefendi, 1874 yılında dünyaya geldi. İstanbul’da Mülkiye Mektebi’ndeki tahsilinin akabinde Paris’e gitti. Paris’te Prens Sabahattin ve etrafı ile tanıştı. Akabinde Mısır’a gitti.
II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’a döndü. Hürü Gazetesi’nde yazılar yazmaya başladı. Periyodun radikal müelliflerinden birisiydi. Yazılarında İttihat ve Terakki idaresine karşı sert tenkitlerde bulunuyordu. Yazıları, gazeteye tehdit mektuplarının gönderilmesine sebep oldu fakat o, tenkitlerine devam etti.
6 Nisan 1909 gecesi arkadaşı Ertuğrul Şakir Beyefendi ile Beyoğlu’ndan Sirkeci’ye giderken, Galata Köprüsü üzerinde vurularak öldürüldü. Cinayet aydınlatılamadı. 8 Nisan günü, İttihatçı muhaliflerin bir gövde gösterisine dönüşen büyük bir cenaze merasiminin akabinde II. Mahmut Türbesi’ne defnedildi.
31 MART HADİSESİ
Hasan Fehmi Bey’in öldürülmesini İttihat ve Terakki idaresine mal eden muhalefet, olaya büyük reaksiyon gösterdi. Cenazede Hukuk Fakültesi öğrencileri Mülkiye öğrencileri ile birleşerek Bab-ı Ali’nin kapısında Sadrazam Hüseyin Hilmi Paşa’dan katillerin bulunmasını istediler. Başlangıçta küçük olan topluluk, Sultanahmet’te bulunan Meclis-i Mebusan binası önüne gelinceye kadar 50 bine ulaştı. 31 Mart Ayaklanması, cenazedeki bu gövde gösterisinden beş gün sonra, şimdi Hasan Fehmi’nin katledilmesinin tesiri geçmeden ortaya çıktı. Bu nedenle Hasan Fehmi’nin katledilişi, 31 Mart Ayaklanmasının yakın nedeni olarak görülür.
6 NİSAN ÖLDÜRÜLEN GAZETECİLER GÜNÜ
Gazeteci Hasan Fehmi Bey’in bir suikasta uğradığı 6 Nisan günü, 1996’da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından “Basın Şehitleri Günü” olarak kabul edildi; 2005’ten bu yana ise bu anma gününün ismi “Öldürülen Gazeteciler Günü” olarak değiştirildi. Anma günü sebebiyle her 6 Nisan’da birtakım etkinlikler gerçekleştirilir ve geçmişten bugüne öldürülen gazeteciler anılır.