Türkiye’de Ege ve Marmara Denizi’nin yanı sıra Yunanistan kıyılarında de yük bir formda görülmeye başlanan deniz salyaları tesirlerini sürdürmeye devam ediyor. Balık popülasyonunu ve tabanda yaşayıp hareket yeteneği az olan canlıları da etkileyen deniz salyaları deniz ömrünü tehdit eder hale geliyor.
Bir ayı geçkin müddettir yaklaşık 110 ton toplatıldığı belirtilen deniz salyalarının tabana çökmeye başladığı ve 30 metreye kadar indiği belirtildi. Balıkçılar da salyalar nedeniyle ağlarını toplayamamaktan şikayetçi.
Müsilajın bütün denizlerde görülebileceğini ve 17.yy’dan beri Adriyatik Denizi’nde rapor edildiğini belirten Prof. Dr. Neslihan Özdelice, Gazete Kolektif’ten Deniz Ogan’a deniz salyalarının oluşum sürecini ve deniz canlılarına ziyanlarını anlattı.
DENETİMSİZ AVCILIK DA DENİZ SALYALARINI ETKİLİYOR
Deniz salyalarının içeriğinin yüklü olarak karbonhidratlardan oluşan, protein ve yağları da içeren ekstraselüler organik unsur olduğunu söz eden Prof. Dr. Özdelice, bu canlıların sucul ortamların oksijen kaynağı olduğunu ve havanın karbondioksitini alarak fotosentez ile oksijen ürettiklerini lisana getiriyor.
Besin ağında başka canlılar için de besin kaynağı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özdelice, “Bu nedenle kesinlikle olması gereken canlılardır. Şayet ortamda fitoplankton dediğimiz küme olmazsa sucul ömür biter diyebiliriz. Lakin, bu canlılar da çok üreyerek öteki canlılar üzerinde direkt ya da dolaylı yoldan olumsuz tesirler yaratabilirler. Ömür ömürleri 2-3 hafta üzere çok kısa olduğundan, hayatta kalabilmek için süratli biçimde çoğalma yeteneğine sahiptirler” dedi.
Prof. Dr. Özdelice kelamlarına şöyle devam etti:
“ARTIK TAHRİBATIN ÖNÜNE GEÇİLMELİ”
Çok avcılığında deniz salyası üremesinde değerli rol oynadığını lisana getiren Prof. Dr. Özdelice, “Aşırı avcılık da önlenmeli, arıtma tesislerinin sayısı arttırılmalı ve biyolojik arıtma ile sağlıklı formda çalıştırılmalı. Bilhassa de birçok canlının üreme ve beslenme alanı olan kıyısal alanlarımız korunmalı, yürüme yolları, yat limanları yapmak için artık tahribatın önüne geçilmelidir” dedi. Denizin dalga hareketleriyle kumsal alanlara vurarak kendini temizle kabiliyetinin de bu yolla yok olduğunu söyleyen Özdelice, Marmara Denizi’nin atmosferik çökelmelere maruz kaldığını ve sahra tozunun da bu canlıların üremesinde tesirli olduğunu söz etti.
MÜSİLAJ BİRÇOK ALANDA KULLANILIYOR
“Şu an müsilaj olayı artık Marmara Denizi’nin son çığlıkları niteliğindedir. Ortamı bu türlü bırakalım müsilajı ülke iktisadına kazandıralım çok yanlış bir yaklaşım olur. Yapılan çalışmalarla dokuma endüstrisinde, deterjan, yapıştırıcı, mikrobiyal olarak zenginleştirilmiş petrol iyileştirmeleri, atıksu iyileştirmeleri, dere yatağı temizlemeleri, kozmetik, eczacılık ve besin katkı unsuru olarak kullanım alanlarına sahip olduğu rapor edilmiştir. Ayrıyeten, anti-tümör, antivirüs ve ateş düşürücü etmen olarak ilaç endüstrinde yararlanılmaktadır.”
“DENİZ SALYALARI BALIK POPÜLASYONUNA ZİYAN VERMEKLE KALMAYIP BÜTÜN DENİZ CANLILARINI ETKİLİYOR”
Denizde oksijen düzeyini düşürerek sırf balık popülasyonunu tehdit etmekle kalmayan müsilajı tabanda yaşayan ve hareket yeteneği az olan canlıları da etkilediğini lisana getiren Prof. Dr. Özdelice, bunun yanı sıra manzara kirliliğine sebep olarak turizmi de etkilediğini söyledi. Özdelice, “Balıkçıların ağlarına ziyan verir ve radarların balıkları tespit etmesini de maniler. Böylece avcılık kısıtlanır. Besin ağı üzerinde olumsuz tesirleri vardır. Olayın başlangıcında ortamda çok oksijen düzeyi gözlenir optimum ömür şartlarına sahip canlıları tesirler. Olayın ilerleyen kademelerinde organik unsurun çürüme süreci başlar canlılar oksijensizlikten ölür. Ortam çürümeye başlar ve kokuşur. Balıkların solungaçlarını tıkar ve canlı teneffüs yapamadığı için hayatını yitirir” dedi.