Spor yaralanmalarında yanlışsız ve vaktinde müdahale çocuğun büyüme ve gelişimi üzerinde epeyce değer taşıyor Mevzuya sivas escort ait değerlendirmelerde bulunan Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof Dr Hasan Bombacı Çocuklarda erişkinlerden farklı olarak uzun kemiklerdeki büyüme plaklarını etkileyen kırıklar ilerleyen yıllarda deformasyonlara sebep olabiliyor diye konuştu
TRAVMA MÜDDETİ tekirdağ escort VE ŞİDDETİ ÖNEMLİ
Büyüme plağı üzerinde gelişebilecek hasarların farklı hallerde ortaya çıkabileceğini söyleyen Prof Dr Bombacı kelamlarına şöyle devam etti
Yaralanma sebeplerinden bir tanesi de bilhassa müsabakalı sporlarda atletin yüksek tokat escort motivasyonla mevcut fizyolojik hudutlarının çok üstünde çok antrenman yapmasıdır Bu cins çok zorlamalar büyümeyi olumsuz etkileyebilir İster ani gelişen bir yaralanma büyüme plağından geçen kırıklar isterse çok kullanma yaralanması olsun örneğin jimnastikçilerde el bileğindeki büyüme plağında ya da omurgalarda ortaya çıkan hasarlar sonucu belirleyen en kıymetli faktör büyüme kıkırdağının travmadan etkilenme şiddeti ve müddetidir Ama ne kadar antrenmanın büyüme üzerine olumlu tesiri olacağı konusunda da bir fikir birliği yoktur
AYNI TRAVMA ERGENLİK ÖNCESİ VE ERGENLİK SIRASINDA FARKLI PROBLEMLERE NEDEN OLUR
Çocukluk çağında ortaya çıkan yaralanmaların farklı yaş kümelerinde farklı tesirler yaratabileceğinin altını çizen Prof Dr Bombacı kelamlarına şöyle devam etti
Spor aktiviteleri büyümeyi arttırabileceği üzere büyüme bozukluklarına da sebep olabilir Sözgelişi ağır spor tekrarlayan travma büyüme plaklarının kapanmasını geciktirtebilir Bu da çocuklarda büyüme plağını içine alan yaralanmaların beklenenden daha sonraki yaşlarda da çıkmasına sebep olabilir Zira ergenlik periyoduna nazaran büyüme plaklarının direnci değişir Tıpkı travma ergenlik öncesi ve ergenlik sonrası periyotta bağ lezyonuna sebep olurken ergenlik devri ortasında büyüme kıkırdağı hasarına sebep olabilir Kompresyona basınç bağlı olarak gelişen büyüme plağı hasarı orta ve uzun vadede kemiklerde büyüme durması ya da deformitelere sebep olabilir
Ancak fizyolojik hudutlarda büyüme plağına gelen çekme asılma kuvvetlerinin kemiklerde uzama üzerinde olumlu tesiri bildirilmiştir Öteki taraftan erişkin spor yaralanmalarında sık görülen tendinit kas kirişlerinin enflamasyonu çocukluk çağında nispeten seyrektir Lakin apofizit apofizlerde tekrarlayan travmalarla küçük hasarlar gelişmesi çocukluk devrinde görülen bir yaralanmadır
YARALANMALARIN ERKEN VE UZUN PERİYOTTA TESİRLERİ DEĞİŞİR
Prof Dr Hasan Bombacının verdiği bilgiye nazaran çocukluk periyoduna has bir kıkırdak yaralanması da osteokondritis dissekans OCD Eklem yüzeyindeki bir kıkırdak kesiminin eklemden ayrılmaya yüz tuttuğu bazen de ayrıldıktan sonra ekleme düştüğü ve eklem içinde özgür dolaştığı eklem faresi bir durum
Prof Dr Bombacı bunun dışında diz bölgesinde meydana gelen bağ yaralanmaları kıkırdak hasarları menisküs yaralanmaları ve omurgayı ilgilendiren önemli yaralanmaların erken ve uzun vadede sıkıntılar yaratabileceğine işaret etti
Yapılan spora ve yaralanan bölgeye nazaran değişmek üzere bacaklarda uzunluk eşitsizlikleri kalıcı omuz ya da diz instabiliteleri eklemlerde kıkırdak hasarları kol ve bacaklarda fonksiyon kayıpları görülebileceğini anlattı
YARALANMANIN ÖNEMLİ OLDUĞUNU GÖSTEREN İŞARETLER
Ciddi yaralanma belirtilerinin bölgeden bölgeye değişebildiğini hatırlatan Prof Dr Hasan Bombacı şu bilgileri verdi
Sözgelişi boyun bölgesinde meydana gelen bir yaralanmada hareket kısıtlılığının olması önemli bir yaralanma olduğunun göstergesidir Sık yaralanan diz bölgesinde ise diz ekleminin süratli bir halde şişmesi travmadan çabucak sonra diz altında kontrolsüzlük hissedilmesi ya da bacaklarda rastgele bir yerde ortaya çıkan travma sonucu oyuncunun kalkıp oyuna devam edememesi önemli bir yaralanma olduğunu gösterir Bunun dışında ilerleyen vakitlerde yaralanan bölgede devam eden ağrı sonradan gelişen şişlik eklemlerde hareketi etkileyen durumlar yürürken aksamaya sebep olacak kadar fonksiyon kaybı ortaya çıkmış ise sıhhat kuruluşuna başvurmak gerekir Zira kıymetli olan önemli yaralanmaları erken fark etmek ve sıhhat kurumuna vaktinde başvurmaktır
TEDAVİ METODU SEÇİMİNDE ÇOCUĞUN PSİKOLOJİSİ DE ÖNEMLİ
Yalnız spor yaralanmalarında değil öteki bütün müdahalelerde çocuğun ruhsal yapısı da kesinlikle dikkate alınmalıdır Sporla uğraşan çocuğun psikolojisi ayrıyeten önemlidir diyen Prof Dr Bombacı tedaviyle ilgili şu bilgileri verdi
Çocuklar değişik yaş aralıklarında çok farklı suratlarla fakat daima büyüyen bireylerdir Bu yüzden süratli bir formda yanlışsız teşhis ve yaşına uygun bir tedavi düzenlenmesi çok değerlidir Bu tedavi yaklaşımlarında çocuğun büyüme potansiyeli sürekli göz önünde tutulmalıdır Bu ister cerrahi dışı tedavi olsun isterse cerrahi tedavi olsun büyüme plaklarına ziyan vermeyecek metotlar seçilerek yapılır Cerrahi süreç yapılacak durumlarda ona uygun tekniklerin seçimi daha da kıymetlidir
TAMAMEN HAZIR OLMADAN SPORA DÖNMEK YARALANMA RİSKİNİ ARTIRIR
Özellikle sportmen çocuklarda yaralanmalarda spora dönüş sürecinde rehabilitasyon sürecinin da kıymet taşıdığını söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof Dr Hasan Bombacı Bu süreç yaralanmanın tipine nazaran farklılıklar gösterir Fakat hangi yaralanma olursa olsun atlet büsbütün hazır olmadan spora dönmesi yine yaralanma riskini artırır Bunun için uygulanan birtakım testlerle çocuğun hazır olup olmadığı tespit edilebilir diye konuştu
Yaralanmaları önlemek için risk faktörlerinin ortadan kaldırılması gerektiğinin altını çizen Prof Dr Hasan Bombacı kelamlarını şöyle tamamladı
Çocuklarda spor yaralanmaları görünen aşikâr yaralanma dışında büyüme plağının etkilendiği durumlarda ileriye dönük riskler de içerir Bu nedenle çocuklarda spor yaralanmalarında uygun teşhis ve tedavi yanında risk faktörlerini azaltarak korumak çok daha değerlidir Bu önlemler içerisinde spor aletlerinin özellikle hami malzemelerin kaliteli olması spor yapılan tesisin standartlara uygun olması oyuncuların vücut yük ve olgunluk açısından denk olması sayılabilir
Bunun dışında kimi branşlarda ya da atlet kümelerinde örneğin bayan sporcu ön çapraz bağ yaralanması yaralanma sistemlerine yönelik özel idman formülleri geliştirmek gerekebilir Çocuk atletlerde ise ayrıyeten büyüme plağını etkileme potansiyeli olan yaralanmalarda gelişme tamamlanana kadar o bölgelerin yakından takip edilmesi gerçek bir yaklaşım olur