Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın Türkiye’nin Rusya’dan 6 ay içinde 50 milyon doz Sputnik V aşısı almak için mutabakat imzaladığını, üretimin Türkiye’de yapılacağını ve bu aşının Türkiye’de kullanımı için acil onay verildiğini duyurması, gözleri Sputnik V aşısına çevirdi.
Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen ve “Rusya Direkt Yatırım Fonu (RDIF)” tarafından fonlanan bir aşı olan Sputnik V, ismini 1957 yılında uzaya fırlatılan birinci Sovyet uzay aracından aldı.
Türkiye, Sputnik V aşısına kullanım onayı veren 63. ülke oldu. Öbür ülkeler ortasında, Hindistan, Meksika, İran, Gana, Sri Lanka, Sırbistan ve Filistin yer alıyor.
“VATANDAŞLARIMIZ BİR TEREDDÜT YAŞAMASIN”
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, Sputnik V aşısının aktifliği, mümkün yan tesirleri ve avantajları hakkında açıklamalarda bulundu.
Sputnik V’nin, yeni kuşak özelliği taşıyan viral vektör bir aşı olduğunu anlatan Balık, “AstraZeneca ve Johnson & Johnson aşıları üzere bir viral vektör aşı. Koronavirüsün spike proteni, adenovirüslere yükleniyor ve bu protein insan bedenine taşınıyor. Bu formda bağışıklık sistemi spike proteine karşı antikor geliştiriyor ve korunma sağlıyor. Yani taşıyıcı olarak bedende tesiri olmayacak diğer bir virüs kullanılıyor. Kovid-19’un bağışıklık oluşturacak spike proteinleri, adenovirüs yoluyla bedene veriliyor” dedi.
Aşının Faz 3 çalışma sonuçlarının geçen şubat ayında Tıp Mecmuası Lancet’te makale olarak yayımlandığını lisana getiren Balık, bu çalışmada aktifliğin yüzde 91,6 olarak açıklandığını söyledi.
Aşıyı geliştiren takımın başkanı Denis Logunov’un, her iki dozu da alan bireylerde aşının aktiflik oranının yüzde 97,6 olarak tespit edildiğini duyurduğunu aktaran Balık, hem Faz 3 sonuçları hem de saha çalışmalarının aşının faal olduğunu gösterdiğini söz etti.
TEREDDÜTLE YAKLAŞILMASININ NEDENİ
Balık, birinci başlarda Batı ülkelerinin kelam konusu aşıya kuşkuyla yaklaştığını belirterek, kelamlarına şöyle devam etti:
“Rusya’nın kâfi bilgilendirme yapmadığı söz edildi. Sputnik V, AstraZeneca aşısına emsal bir aşı, son derece de âlâ bir aşı. Dünyada en yaygın kullanılan 3-4 aşıdan biri. Sputnik V, dünyada 62 ülkede ruhsatlı. Ruhsatlı olduğu ülkelerde çok yaygın kullanıldığı halde bugüne kadar hiçbir ülkeden bu aşıyla ilgili bir sorun açıklanmadı.
Hasebiyle ülkemizde uygulamaya girdiğinde bu aşıyı yaptıracak olan vatandaşlarımız bir tereddüt asla yaşamasın. Şu ana kadar ülkemizde kullanılan ve kullanılacak olan bu aşı son derece inançlı ve tesirli aşılardır. Hangi aşı gelirse gelsin, sırası gelen vatandaşımız geciktirmeden aşısını olsun.”
“HİÇBİR YAN TESİR YOK”
Balık, inaktif aşılara emsal yan tesir gösteren Sputnik V’nin, BioNTech üzere mRNA aşılarına nazaran biraz daha düşük yan tesirleri bulunduğunu söyledi.
Prof. Dr. Balık, Rusya Federal Sıhhat Denetleme Ajansı Roszdravnadzor tarafından, aşılama sonrasında şimdiye kadar aşı yapılan cilt bölgesinde kızarıklık, şişlik, baş ağrısı ve yorgunluk dışında hiçbir yan tesirin görülmediği tarafında açıklama yapıldığını lisana getirdi.
“SPUTNİK V AŞISI, 2-8 DERECEDE SAKLANABİLİYOR”
Sputnik V aşısının da kullanımda olan öbür aşılar üzere 2 doz olarak yapıldığını aktaran Balık, “Ancak başka vektör aşılarından farklı olarak daha güçlü bir bağışıklık sağlamak maksadıyla ikinci dozda farklı adenovirüsler kullanılıyor” bilgisini verdi.
Prof. Dr. Balık, BioNTech aşısının eksi 70 derecede saklanması gerektiği için taşınmasında ve uygulanmasında lojistik sorunlar yaşanabildiğine işaret ederek, Sputnik V ile Sinovac aşılarının 2-8 derecede saklanabildiğini söyledi.
Uygulanan Kovid-19 aşıları ortasında aktiflik açısından karşılaştırma yapılamayacağını belirten Balık, aşıların birbirleriyle karşılaştırıldığı aktiflik çalışmalarının şimdi bulunmadığını belirtti.
Balık, “Bu nedenle kesin olarak ‘biri daha iyi’ demek gerçek olmaz lakin kendi deneyimlerimize ve dünyadaki datalara dayanarak, bağışıklığı zayıf olan şahıslarda mRNA aşılarının daha yeterli karşılık verdiğini görüyoruz” dedi.
Sputnik V aşısının, yeni nesil aşılardan olduğu için her yerde üretilebilecek aşı çeşitlerinden olmadığının, en ileri teknoloji gerektirdiğinin altını çizen Balık, Türkiye’deki fabrikalardan birinin altyapısının buna uygun olduğunu ve bu nedenle aşının inançlı biçimde üretilebileceğini bildirdi.