Milyonlarca memur ve emekliye altı aylık enflasyon farkının verileceği temmuz ayı yaklaşıyor. İktidar temsilcileri yüzde 43 dolaylarında artırım yapılacağını söz edip bunu “müjde” olarak sunarken, market fiyatlarına bakılınca yurttaşın mutfağındaki altı aylık farkın yüzde 100’leri bulduğu görülüyor.
ELEKTRİKTE YÜZDE 151
Cumhuriyet’in marketlerde sistemli aralıklarla takip ettiği ve artışlarını hesapladığı eser fiyatlarına nazaran, örneğin 29 Aralık’ta 3.90 lira olan 1.5 litrelik su, bugün yüzde 60 artırımla 6.25 liraya satılıyor. Benzeri formlarda, kilogramı 69 lira olan peynir yüzde 72’lik artışla 119 lira, 14 liralık iki litre ayran yüzde 71 artırımla 24 lira, 42 liralık sucuk yüzde 102 artırımla 85 lira, 2.5 liradan satılan ekmek ise yüzde 100 artırımla 5 lira oldu. Aralık ayının son günlerinde 12.95 liradan satılan bir litrelik süt 26 Haziran’da 18.50 liraya yükselirken 50 gramı 13.90 lira olan Türk kahvesi 17.50 liraya, 5.95 lira olan bir litrelik kola 9.90 liraya satılıyor.
Bunun yanı sıra elektrik, doğalgaz ulaşım üzere temel gereksinimler da yüzde 100’ün üzerinde zamlandı. Yurtiçi uçak tavan fiyatları 500 lira dan geçtiğimiz günlerde 990 liraya çıkarılırken, şehiriçi ulaşımda kullanılan tam aylık Akbil de 316 liradan 602 liraya çıktı. Yüksek kademedeki elektrik abonelerine yılbaşından bu yana yüzde 151 artırım gelirken motorin ise 11.46 liradan 29.94 liraya çıktı.
KARTLAR DA YETMİYOR
“Çünkü markette artırımlar durmuyor. Akaryakıt, elektrik üzere ana girdilerde bir indirime gidilmediği sürece artırımlar gelmeye devam edecek. Sonbaharda öğrenciler gelecek, kira fiyatları da artacak. Yani deva fiyatlara artırım değil, deva hayat pahalılığını durdurmak olmalı. Yurttaş uzun bir müddettir kredi kartı ile ayakta kalabiliyordu, biz bugünlerde bir araştırma üzerindeyiz ve görüyoruz ki kredi kartları da yetmiyor artık. Market fiyatlarına hiçbir şey yetmiyor.”
‘EK BÜTÇE KADAR ARTIRIM VERİLMELİ’
Kamu İşçileri Sendikaları Konfederasyonu Eş Genel Lideri Mehmet Bozgeyik, iktidarın ek bütçe teklifini hatırlatarak “Yıllık bütçenin yüzde 60-70’ini tekrar istiyorlar ancak işçiye yüzde 40 artırım öneriyorlar” dedi. Minimum Fiyat Tespit Kurulu ve toplu iş kontratı masasının hemen ve daha demokratik iştiraklerle toplanması gerektiğini vurgulayan Bozgeyik, şöyle devam etti: “Gıda ve ulaşıma gelen artırımı görmüyorlar mı? Altı ayda yüzde 90 civarında oldu. Buna rağmen bize yüzde 40 artırım verecekler. Bu kabul edilemez. Hem taban fiyat hem öbür fiyatlar için hemen harekete geçilmelidir.”
Ayrıca memurun gelecek ay alacağı artırımdan Türk-İş’in de sorumlu olduğunu söyleyen Bozgeyik, “Ücret tespit komiteleri daha geniş ve kapsayıcı olmalı. Minimum fiyatta DİSK ve Hak-İş de katılmalı. Memur toplu kontratları için de birebir şey geçerli. Bugün memurun çektiği yoksullukta sorumluluk yüzde 7’ye imza atan sendikanın da omuzlarındadır. Bizim talebimiz 2023 beklenmeden 10 bin liraya yaklaşan açlık sonu ile 20 bin liraya gelen yoksulluk sonunu gözeterek fiyatların revize edilmesidir” diye konuştu.