Böbrek yetmezliği bugün hem Türkiye hem de dünyada değerli bir sıhhat sorunu olmaya devam ediyor. İstatistiklere nazaran dünyada her 10 şahıstan 1’inde, Türkiye’de ise her 7 bireyden 1’inde böbrek yetmezliği görüldüğüne işaret eden İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, bu sayının bilhassa de gençlerde giderek arttığına dikkat çekti. Sorunun ortaya çıkmasındaki en kıymetli faktörlerin, hakikat beslenmeme ve tuz tüketimi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, yanlış ya da fazla tüketilecek tuzun böbrek yetmezliğinin yanı sıra kalp yetmezliğinden hipertansiyona pek çok farklı sıkıntıya da taban hazırladığını söyledi.
‘YEMEĞE TUZ ATMAMAK TEK BAŞINA KÂFİ DEĞİL’
Böbrek sorunlarında bilhassa de böbrek yetmezliğine giden yolda tuz tüketiminin çok önemli bir ehemmiyet arz ettiğinin altını çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı bu bahiste yapılan kimi yanlışlara da dikkat çekti. “Böbrek yetmezliği hastası olmaya aday dahi olmamak için öncelikle gerçek beslenmeliyiz. Bu noktada konut içindeki tuz tüketimi değer taşıyor. Ben hastalarıma ‘tuz tüketmeyin’ dediğimde, hastalar ‘ben yemeğime hiç tuz atmam’ diyor. Yemeğin nasıl pişirildiğini sorduğumda ise; bir kilogramlık zerzevata bir tatlı kaşığı, hatta yemek kaşığı üzere ölçülerde tuz atıldığı sonucuna varıyoruz. Bununla birlikte, mesken salçaları yahut hazır salçalar kullanıldığında ise tuz oranının yüksek ölçülere ulaşıldığı görülüyor. Münasebetiyle yemeğe tuz eklemek yalnızca sofrada kullanılan ölçü değildir. Bununla birlikte bilhassa hazır besinlerdeki en değerli katkı unsurunun de tuz olduğu unutulmamalı.”
SU TÜKETİMİNİ DENETİMLİ HALE GETİRİN
Böbrek sıhhati açısından tuzun yanı sıra su tüketimine de dikkat etmek gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, birçok kişinin su tüketmek için fazla tuzlu beslenmeye yönelmek üzere yanlış bir davranış formu benimsediğini söyledi. Prof. Dr. Kantarcı kelamlarına şöyle devam etti: “Aslında sıvı tüketmek, yalnızca tuzlu tüketmekle ya da susamayı artırmakla ilgi değildir. Öncelikle su içmeyi denetimli hale getirmek lazım. Örneğin 60 kilo olan bir kişinin, kilo başına 30 mililitre olacak halde yani günde 2 litreye kadar su tüketmesi lazım. Bununla birlikte kalp yetmezliği olan ve idrar yapamayan ya da diyaliz kademesinde ileri böbrek yetmezliği olan şahısların sıvı tüketiminde daha denetimli olması gerekir” ikazında bulundu.
POTASYUM TUZLARINA DİKKAT!
Sağlıklı olacağı düşünceciyle kaya tuzu, himalaya tuzu üzere farkı kullanımlara gidildiğini hatırlatan Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, bu noktada dikkat edilmesi gereken kimi noktalara işaret etti: “Marketten aldığımız sofra tuzları sodyum tuzudur. Bununla birlikte eczaneden alınan tuzların birden fazla potasyum tuzudur. Potasyum tuzları, bilhassa diyaliz, organ nakli hastaları ve ileri böbrek yetmezliği olan şahısların mutlaka kullanmaması gereken tuz çeşididir. Zira bunlar kalp hastalığına ve ani kalp durmalarına kadar gidebilen sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle bilhassa yüksek tansiyon, diyabet ve böbrek yetmezliği olan şahıslar yemeklerini tuzsuz pişirmeli. Bunun yerine nane, fesleğen, biberiye üzere acı olmayan baharatları kullanmalı” diye konuştu.
İSTİSNAİ DURUMLAR DA VAR
Kullanılan ilaçlarla birlikte kimi istisnaların yaşanabileceğini hatırlatan Prof. Dr. Kantarcı, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İleri yaşta, menopozdaki bayan hastalar beraberinde depresyon ilaçları kullanıyorsa istisna yaşanabilir. Zira bu durumlarda tuz kaybı yaşanabileceği için gerekli denetimler yapılmalı. Bu durumda kesinlikle tabiplerle bağlantı içinde su ve tuz ölçüsünü ayarlamak gerekir.”