Türkiye’nin NATO’daki müttefiki ve stratejik ortağı ABD ile bağları geçmişten bugüne daima inişli çıkışlı bir Bayrampaşa Escort rotada seyretti Son olarak İspanya’nın başşehri Madrid’de düzenlenen NATO Önderler Zirvesi kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Joe Biden ortasında gerçekleşen görüşme ve samimi diyaloglar ABD Türkiye bağlantılarında yeni bir sayfa mı Bayrampaşa Escort Bayan açılıyor sorusunu gündeme getirdi
Los Angeles eski Başkonsolosu ve Dış Siyaset Analisti Raife Gülru Gezer ABD Türkiye münasebetlerinin mevcut seyrini Cumhuriyet Dış Haberler Servisi’nden Caner Çiftçi ‘ye kıymetlendirdi
Bilindiği üzere Escort Bayrampaşa ABD’de Yunan Rum ve Ermeni lobileri faal bir biçimde faaliyet yürütürken Washington idaresinin Türkiye’ye yönelik siyasetlerine da kısmen istikamet veriyor ABD’de lobicilik faaliyetleri kapsamında Türkiye’nin de değerli bir gücü bulunuyor mu ABD’deki Türk lobisinin Washington’da tesiri ne derecedir
Lobicilik faaliyetlerinin ABD siyasetinde çok kıymetli bir yeri bulunmaktadır Temelinde lobicilik faaliyetleri Amerikan iç ve dış siyasetini şekillendiren ana ögelerden biridir ABD de mahallî seviyedeki siyasetçiden Lidere kadar kimi lobilerin takviyesini almadan seçilmek zordur ABD deki Ermeni Rum Yunan diasporaları ile Türk diasporası ortasında temel farklılıklar bulunmaktadır Aslında Ermeni diasporası ile Rum Yunan diasporası ortasında da nüanslar vardır ABD de yüklü olarak Kaliforniya Eyaletinde bulunan Ermeni toplumu kilise ve derneklerden oluşan kurumsal diasporanın da pompalamasıyla 1915 Olayları etrafında biraraya getirilmektedir
O periyotta yaşanan kimi gerçek kimi fabrikasyon acılar diasporayı birleştirmekte ve Türkiye ye karşı nefrete dönüştürmektedir Rum Yunan diasporasının ise benzeri bir travması olmamakla birlikte toplum benzeri formda Türkiye nefreti çerçevesinde birarada tutulmaktadır Ermeni ve Rum Yunan lobileri eyaletlerindeki Temsilciler Meclisi üyeleriyle yakın münasebetler kurar ve seçim kampanyalarına azımsanmayacak katkılarda bulunurlar Kelam konusu diasporalar eyaletlerinden seçilen Senato üyelerini de yakın markaja alarak sistemli olarak gündemlerindeki bahisler hakkında bilgilendirirler
ABD de yaşayan Türkler ise her şeyden evvel Ermeni ve Rum Yunan diasporalarından sayıca daha azdır ve ABD nin geneline yayılmıştır Türk toplumunun etrafında birleştiği bir travma da yoktur Türklerin birçok topluma uygun bir halde entegre olmuş ve topluma artı kıymet katan şahıslardır Ortalarında çok başarılı olmuş bilim insanları akademisyenler ve iş insanları bulunmaktadır Lakin ABD de siyasetle ilgilenen Türklerin sayısı şaşırılacak kadar azdır Münasebetiyle Türkiye nin ve Türklerin tezleri ile çıkarlarını savunmak Türk derneklerine ve Vaşington Büyükelçiliğimizin lobicilik faaliyetlerine kalmaktadır Dışişleri Bakanlığımız ve Büyükelçiliğimiz geçmişten bu yana büyük gayretler sarfetmektedir
İfade ettiğim üzere Amerikalı siyasetçilerle her seviyede nizamlı bir bağlantıda olmak ve desteklemek değerlidir Bu da diasporanızın sistemli çalışmalarıyla olabilecek birşeydir Aksi takdirde etkiniz sonlu kalacaktır ABD siyasetinde çok temel ve kolay bir konu vardır sesi yüksek çıkanın tesiri daha fazladır
‘TÜRKİYE’NİN ABD’YE OLDUĞU KADAR ABD’NİN DE TÜRKİYE’YE GEREKSİNİMİ VARDIR’
Özellikle Papaz Brunson krizinden sonraki süreçte ABD ile bağlarda bir duraksama dalgası yaşandı Yaşanan siyasi kriz Ankara Washington çizgisinde bir kırılma yarattığını düşünürsek günümüzde ABD ile Türkiye ortasındaki bağlantıların seyri ne tarafa yanlışsız evriliyor ABD Türkiye ilgilerinde gelecek periyot bizi neler bekliyor
Öncelikle şunu kabul etmemiz gerekir Türkiye nin ABD ye olduğu kadar ABD nin de Türkiye ye gereksinimi vardır Dönemsel iniş çıkışlar olabilir lakin Türk Amerikan ilgilerinin yeterli bir seyirde ilerlemesi her iki tarafın çıkarınadır Ayrıyeten bu bölgemizin istikrarı açısından da olağanüstü değerlidir Dış siyasette Türkiye ve ABD nin önceliklerini bir kağıda dökecek olursanız sıralamada tahminen birtakım farklılıklar olsa da büyük ölçüde öncelikler örtüşecektir
Türkiye ile ABD ortasında ABD nin PYD YPG ye verdiği dayanak S 400 ler ve CAATSA yaptırımları Türkiye nin F 35 programından çıkartılması ve F 16 tedariki süreci üzere dikenli mevzular olduğu doğrudur Lakin şunu unutmayalım ki iki ülke ortasında farklı seviyelerde diyalog kanalları bulunmaktadır ve bunlar açıktır Gerçekten Rusya nın 24 Şubat ta Ukrayna ya başlattığı operasyonun çabucak akabinde ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman Mart başında çıktığı çok ayaklı çeşitte birinci olarak Türkiye yi ziyaret etti Sherman basına verdiği mülakatta ülkemizin krizin tahliline yönelik yürüttüğü çalışmalara ait olarak Türkiye’nin sergilediği liderlik ve NATO müttefiklerine sunduğu ağır dayanak için minnettarız dedi 10 Mart ta ise Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Lideri Biden ortasında bir telefon görüşmesi gerçekleştirildi
Bilahare Nisan başında ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland Türkiye yi ziyaret etti İki ülke ortasında 2021 yılında kurulması istikametinde mutabık kalınan Stratejik Sistem başlatıldı Askeri makamlarımız ortasındaki temaslar da keza sürdürülmektedir Bunların hepsi ikili münasebetlerin düzelmesi tarafında atılan olumlu adımlardır Öbür ülkelerin iki ülke ortasında diyalogla tahlile kavuşturulabilecek uyuşmazlıkları bir fırsata çevirmesine müsaade verilmemelidir
‘ABD TARAFLARIN UZLAŞMASI İÇİN UĞRAŞ SARF ETTİ’
Türkiye haklı tasaları gereği İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik başvurusunu geçtiğimiz aylarda veto etmişti Akabinde Madrid’de düzenlenen NATO Önderler Doruğu’nda Türkiye İsveç ve Finlandiya ortasında üçlü bir mutabakat yapılarak İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmasına yönelik yer hazırlandı Washington idaresi ve ABD’li siyasalların Türkiye’nin geçtiğimiz aylardaki veto kararına karşı nasıl bir yaklaşım sergilediler ABD’nin bu mevzuda Türkiye’ye karşı tavrı ne idi
ABD problemin başından itibaren dikkatli ve diyalog ile uzlaşıdan yana açıklamalar yaptı Bu bağlamda ABD makamları Finlandiya ve İsveç in NATO üyeliklerini desteklediklerini defaatle güçlü formda beyan ederek Türkiye nin güvenlik tasalarını lisana getirdiğini mevzunun müzakerelerle çözüleceğine ve NATO içerisindeki konsensüsün korunacağına dair inançlarını tabir ettiler
Nitekim ABD Lideri Biden Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ve İsveç Başbakanı Andersson u Mayıs ortasında Beyaz Saray a davet ederek ABD nin dayanağını yineledi Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu mevzuyu ele almak üzere Berlin ve New York ta iki kez biraraya geldi 28 Haziran sabahı ABD Lideri Biden Cumhurbaşkanı Erdoğan la telefonda görüştü ve NATO Tepesi marjında yüzyüze görüşme isteğini lisana getirdi ABD temelinde çok görünür olmasa da tarafların uzlaşması için uğraş sarf etti diyebiliriz
Aynı gün Cumhurbaşkanı Erdoğan Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg in iştirakiyle yapılan dörtlü tepeden bir mutabakat çıktı ve üç ülkenin Dışişleri Bakanları bir muhtıra imzaladılar ABD Lideri Biden Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımla tarafları tebrik eden birinci önderlerden biri oldu
‘TÜRKİYE’NİN BATI’DAN KOPMASI YA DA KOPARILMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR’
ABD’de periyot dönem Türkiye’nin Batı’dan koparak Doğu’ya yöneldiği ileri sürülüyor ABD’li kimi siyasalların bu mevzuda Türkiye’ye yönelik sözleri gündemi meşgul ediyor Sizce Türkiye mevcut konjonktürde Batı’dan mı kopuyor yoksa Batı’dan mı koparılıyor
Türkiye eşsiz coğrafik pozisyona sahiptir Bu Türkiye için hem büyük bir fırsat lakin yeri geldiğinde de önemli bir sınamadır Türkiye geçmişten bu yana Batı ile Doğu ortasında başarılı halde istikrar siyaseti yürütmüştür Cumhuriyetin kurulması ve özellikle II Dünya Savaşı sonrasında Türkiye Avrupa Atlantik kurumlarıyla bütünleşmiştir Bununla bir arada Stalin in hayatını kaybetmesiyle Sovyetler Birliği yle de münasebetlerini uygun komşuluk bağlantıları temelinde ve kendi çıkarları doğrultusunda yürütmüştür
Sovyetler Birliği nin dağılmasıyla birlikte Türkiye periyodun şartları gereği çok istikametli bir dış siyaset izlemeye başlamıştır Bunda da başarılı olmuştur Türkiye nin Rusya yla bağlarını geliştirmesi ABD yle olan münasebetlerine alternatif değildir Bunun uygun anlaşılması gerekir Türkiye hem bir Avrupa ülkesi bir Balkan ülkesi Kafkas ülkesi Orta Doğu ve Asya ülkesidir Türkiye nin bu bölgelerde geçmişten bu yana bir tartısı olmuştur Bundan sonra da olacaktır Hasebiyle Türkiye nin Batı dan kopması ya da koparılması kelam konusu değildir
‘YUNANİSTAN ABD İÇİN HİÇBİR VAKİT ALTERNATİF OLAMAZ’
ABD Yunanistan bağlarını baz aldığımızda Türkiye’ye karşı olumsuz hareketler ve davranışlar görüyoruz Bilhassa son periyotta iki ülke ortasındaki diplomasi ve askeri iş birliği başlara kimi soru işaretlerini getirdi ABD NATO’nun güneydoğu kanadında bir siyaset değişikliğine giderek artık Türkiye yerine Yunanistan’ı mı tercih ediyor Ayrıyeten son devirde Yunanistan ve Türkiye ortasında yaşanan gerginlikler ABD tarafında nasıl karşılanıyor
Türkiye ile Yunanistan ortasındaki problemler yeni değildir Ama devir dönem milletlerarası konjonktüre ve her iki ülkedeki iç siyasi gelişmelere nazaran bu problemler tekrar su yüzüne çıkmaktadır Yunanistan ın Fransa ve ABD yle yeniden imzaladığı savunma işbirliği muahedeleri ve her iki ülkenin seçim devrine giriyor olması tansiyonu artırdı Türkiye iki ülke ortasındaki sıkıntılı hususlara milletlerarası hukuk ve tarafları bağlayan memleketler arası muahedeler temelinde yaklaşmaktadır Yunanistan ise hususa siyasi açıdan bakmakta ve istismar etmeye çalışmaktadır Yunanistan ın tezlerinin dengeli bir tarafı yoktur Aksiyonları ise dediğim üzere memleketler arası hukukla bağdaşmamaktadır
Sorunuzun ABD Yunanistan bağları kısmına değinecek olursam geçmişten bu yana ABD Türkiye ve Yunanistan la olan ilgilerinde kendince bir denge siyaseti yürütmeye çalışmıştır Ama ABD Lideri Biden ın Yunanistan a bilinen yakınlığı Biden ın idareye geldiğindeki Türk Amerikan bağlarının az önce izah ettiğim durumu ve birinci sorunuzda bahsettiğim Rum Yunan lobisinin tüm bu konulardan ziyadesiyle istifade ederek Türkiye aleyhindeki çalışmalarına yük vermesiyle ABD nin bu denge siyasetinde bir sapma oldu
Ancak Yunanistan ABD için hiçbir vakit bir alternatif olamaz zira Türkiye nin bölgesindeki ehemmiyeti ve aktifliği kıyas kabul etmez Hakikaten Ukrayna krizi Türkiye nin bölgesi ve ötesindeki tartısını bir sefer daha gözler önüne sermiştir ABD nin de bu durumun idrakinde olduğunu düşünüyorum