Küresel ısınmanın tesirleriyle Doğu Karadeniz Bölgesi’nde son aylarda azalan yağışlar, kuraklık tehlikesini de beraberinde getirdi. Birçok belediyeden yurttaşlara su tüketimini azaltmaları tarafında ihtarlar yapılırken, uzmanlar ise su kaynaklarının sürdürülebilir idaresi için gerçek planlamalar geliştirilmesini öneriyor.
RTEÜ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Ekoloji ve Ekosistem Uzmanı Prof. Dr. Turan Yüksek, suyun ekosistemdeki döngüsü ile ilgili yapılan yanlışların düzeltilmesi gerektiğini belirterek, “Ekosistemde suyun kalış müddetini arttırmak gerekir. Bilhassa yağan kar sularının ya da karın ekosistemde depolanması ve kar sularının ekosistemde daha uzun müddet kalmasına katkı sağlamak.
Yağış halinde yağmur halinde ekosisteme giriş yapan suyun süratli bir biçimde derelere, oradan denizlere kavuşmasını engelleyecek ve ekosistemde suyun kalmasını sağlayacak göletler yapılabilir. Tekniğine uygun ve ekolojik sistemler dikkate alınaraktan sorunun tahliline katkı sağlayabiliriz” dedi.
“ARZ TALEP İSTİKRARINA DE BAKMAK GEREKİYOR”
Yağışlarda mevsimsel döngüde bozulma olduğunu söyleyen Prof. Dr. Turan Yüksek, şöyle konuştu:
“Türkiye için düşündüğümüz vakit ulusal ölçekte muhakkak bir oranda yağışlarda azalma var ancak Kuzeydoğu Karadeniz çanağında bu türlü bir azalma kelam konusu değil. Kuzeydoğu Karadeniz çanağında yıllık toplamdaki yağışlar, eskisi ile istatistiksel olarak önemli bir oranda farklı değil. Yağışlarda azalma yok lakin yağışların mevsimsel ve aylık dağılışlarında bir döngüsel bozulma var.
Kuzeydoğu Karadeniz çanağında en fazla yağışın olduğu en geniş alan Rize olduğu için kıymetlendirme yaparsak; yağışın çok az olduğu periyotla, fazla olduğu periyot ortasında da kendi içerisinde kuraklık olgusu ortaya çıkabiliyor. İlkbahar devrinde yağış son derece düşüyor, toplam yağış yüzde 15’lere düşüyor lakin yaza hakikat yağış artıyor. Sonbaharda pik düzeyini ulaşıyor.
Kışın tekrardan azalmaya geçiyor. Suyun yalnızca ölçüsü ile alakalı değil, arz talep istikrarına de bakmak gerekiyor. Rize ilinin nüfusu döngüsüne baktığımız vakit mevsimsel olarak birtakım aylarda nüfusun, yerleşik nüfusun çok üzerine çıktığı manasına geliyor. Münasebetiyle nüfusun artması, dışarıdan gelen turist ölçüsünün da artması Rize’deki su kaynakları üzerinde kullanım açısından önemli bir baskı oluşturuyor.”
“SU KAYNAKLARI İLE ALAKALI EZALARI YAŞAYABİLİRİZ”
Doğanın uzun vakitten beri kuraklık sinyalleri verdiğini de kaydeden Prof. Dr. Turan Yüksek “Aslında tabiat uzun vakitten beri kuraklık sinyalleri veriyor. 30 yıllık süreçte yaptığımız her türlü müdahalelerdeki oluşan eksikler ya da yanlışlı uygulamalar bu sorunun oluşmasını hızlandırdı. Bundan sonraki süreçte şayet birebir yanlışlara devam edersek geleceğe dönük olarak bilhassa yağış, yağış akışı, ya da kısa periyodik yağışlar ve içilebilir su kaynakları ile alakalı kasvetleri yaşayabiliriz” dedi.